Вершы аб каханні, шчасці, лёсе і жыцці (401-500)

 

Анатолій Балуценка

http://ab6tt.narod.ru

 

 

401     ЗАЙЗДРАСЦЬ

 

У кожнага свой асабiсты лёс,

Яго не абысцi i не аб'ехаць,

Адным даруе толькi мора слёз,

Другiм жыццё – няспынная уцеха.

 

Не надта роўна лёсы дзелiць Бог,

Адным – усё, другiм – амаль нiчога,

Змянiць хоць крыху лёс нiхто не змог,

У кожнага ў жыццi свая дарога.

 

З пакорнасцю крыж несцi трэба свой,

Бо iншы крыж мог быць яшчэ цяжэйшы,

З нахiленай ў падзяке галавой

Адразу крыж становiцца лягчэйшы.

 

Спаткала доля лепшая другiх,

Iм шлях жыццёвы аздабляюць ружы,

Не дамагацца лепш мець долю iх

I зайздрасць не пускаць у свае душы.

 

Бо зайздрасць цалкам забярэ спакой,

Душу iржой, як панцырам, пакрые,

Калi прыняць з удзячнасцю лёс свой,

Душа спявае ўзнёсла, а не ные.

 

Лепш iсным задаволiцца спаўна,

Жыццё лiчыць вялiкай нагародай,

У долi стане вабнаю цана,

Калi не будзе зайздрасць перашкодай.

 

23.11.1994

 

Home Page

 

402     ДОРОГА

 

Ведёт в далёкий край дорога,

Прельщает, манит и зовёт,

Прошёл путей тревожных много,

Но рвусь, пока живу, вперёд.

 

Всегда в привычных рамках тесно,

Простора большего хочу,

Что за пределом, интересно,

Пути неясные ищу.

 

Ведь неизвестность привлекает

Чудесной дивной новизной,

Душа от счастья расцветает,

Как вишни нежный цвет весной.

 

Влекут неведомые дали,

Мечтой прекрасною живу,

Хочу, мечты чтоб былью стали,

Чтоб видеть сказку наяву.

 

Мне не страшны совсем тревоги,

Прельщают новые пути,

Но бью привычные дороги,

В край счастья хода не найти.

 

Дорога катится и вьётся,

Прошёл уже я не одну,

Возможно, что узнать придётся

Далёкий край и новизну.

 

24.11.1994

 

Home Page

 

403     ДОБИТЬСЯ СЧАСТЬЯ

 

Всё проходит: радость и печаль,

Высыхают, иссякая, слёзы,

Что минуло, улетает вдаль,

Редко возвращают его грёзы.

 

Раньше страстно ты меня любил,

Мы о счастье радостно мечтали,

А теперь былой порыв забыл,

И уже почти чужими стали.

 

Но любовь во мне пока живёт,

И душа безропотно страдает.

Может, милый мой ещё придёт?

Может быть, душа его оттает?

 

Жду тебя. Приди ко мне скорей!

Пусть от счастья набегают слёзы,

Не могу я без любви твоей,

Ведь она приятнее, чем грёзы.

 

Не придёшь – сама пойду к тебе,

Будешь всё равно моим, мой милый!

Счастья добиваются в борьбе,

Ласковый ты станешь и игривый.

 

Будем мы счастливыми с тобой,

Страстным сердцем я тебя согрею!

Ты вернёшься вновь, любимый мой,

Добиваться своего умею!

 

24.11.1994

 

Home Page

 

404     ЗРЕЛАЯ ЛЮБОВЬ

 

Встретились улыбкою и взглядом,

Миг счастливый повторился вновь,

И теперь идём по жизни рядом,

Созревают нежность и любовь.

 

У любви ведь скромное начало,

В душу льёт она прекрасный свет,

Словно с почки, быстро расцветала,

Как весной прекрасный вишни цвет.

 

Но, как вишня, очень быстро зреет

Нежная волшебная любовь,

Сохранить цвет белый не умеет,

Хочется отведать вкус плодов.

 

У любви есть камень преткновенья,

И над ней висит его печать,

Мучают тревожные сомненья:

Продолжать или уже кончать?

 

Вместо скромной нежности – раздоры,

Вместо милой ласки – грубость слов,

Вместо комплиментов лишь укоры

Там, где станет зрелою любовь.

 

Милая! Забудем наши ссоры,

Льдинку недоверья растоплю,

Мы к любви относимся, как воры.

Я тебя по-прежнему люблю!

 

25.11.1994

 

Home Page

 

405     АБРАЗА

 

Кахаю я! Амаль пустыя словы,

Хоць можна iх каханым гаварыць,

Ды лепш ствараць прыдатныя умовы,

Адданае каханне каб дарыць.

 

Бо ад кахання дзiўная пяшчота

Ураз душу запоўнiць цераз край,

Як разбураць каханне не ахвота,

Лепш на зямлi рабiць каханай рай.

 

Ў кахаючых душа заўжды чуллiва

I просiць ёй ўзаемнасцю плацiць,

Яна на крыўду вельмi уразлiва

I не жадае цяжкi боль забыць.

 

Ад iншых не ўражаюць крыўды словы,

Увагi нават можна не звяртаць,

Але такiя самыя размовы

Каханых здатны моцна абражаць.

 

Не след каханым прычыняць абразу,

Ў пяшчоце толькi трэба iх купаць

I прабачэння лепш прасiць адразу,

Па-iншаму складана дараваць.

 

Адносiны абраза разбурае

I гасiць ў душы яркае святло,

Яна умовы кепскiя стварае,

Каб цалкам напаўняла душу зло.

 

26.11.1994

 

Home Page

 

406     ПАЧУЦЦI

 

Пачуццяў шмат, яны ў душы жывуць,

I шэраг iх заўжды вялiкiм будзе,

Што генетычна продкi закладуць,

Валодаюць такiм наборам людзi.

 

Але чаго няма, таго няма,

I вымагаць больш iснага не трэба,

I нават сiлы марнаваць дарма,

Бо родзiць збожжа ўгноеная глеба.

 

Што даў Гасподзь, нiяк не памяняць,

I выхаванне справе не паможа,

Як будзе генетычны код ўплываць,

Такое ўродзiць i пачуццяў збожжа.

 

Аднолькавымi ўсе не могуць быць,

Такi закон закладзены прыродай,

Дабро камусьцi хочацца рабiць,

А хто заўсёды да людзей са шкодай.

 

Пачуццяў у людзей iснуе шмат,

Ад iх залежаць думкi i учынкi,

Мо, хтосьцi iншым стаць хацеў бы рад,

Ды звыклым шляхам крочыць без супынкi.

 

Пачуццi у душы жывуць павек

I нельга iншых атрымаць нагодай,

Пачуццi ўдасканалiць чалавек,

Калi яны закладзены прыродай.

 

26.11.1994

 

Home Page

 

407     СОНЕЙКА КАХАННЯ

 

Каханне робiць кожнага шчаслiвым,

На свеце без кахання не пражыць,

Жыццё ўраз стане без яго нямiлым

I без мэты бяссэнсава бяжыць.

 

Навокал шмат людзей, ды адзiнота

Ў душы, калi каханага няма,

Задавальненне не дае работа,

Жыццё iдзе, але зусiм дарма.

 

Заўжды паганы настрой i маркотны,

Трывога ў сэрцы i бясконцы сум,

Бо цяжка, як працяглы час самотны,

Ўначы не спiцца ад нялёгкiх дум.

 

Хто адзiноты не пазнаў, не можа

Каханне адпаведна ацанiць,

Яно заўжды, як сонейка, прыгожа

I здатна цалкам ўраз жыццё змянiць.

 

Душу каханне шчодра абагрэе

I радасцi дасць цэлы вадаспад,

Каханне шчасце дараваць умее

I думы хутка вызваляе з крат.

 

Хто перажыў пакуты без кахання,

Той будзе пiльна берагчы яго,

Калi прыйшоў час шчырага прызнання,

Не трэба шчасця упускаць свайго.

 

26.11.1994

 

Home Page

 

408     БЯГУЧЫ МОМАНТ

 

Жыццё iдзе цi хутка, цi паволi,

Цi шпарка, як скакун, яно бяжыць,

Жыццё не паўтараецца нiколi,

I момантам бягучым трэба жыць.

 

Вялiкiх спраў не след кiдаць на потым,

Бо «заўтра» можа нават i не быць,

Адразу лепш рабiць, калi ахвота,

Бо рухацца – i азначае жыць.

 

Жыццё даўжэй, як спраў у iм багата,

Ёсць што праз час з натхненнем ўспамiнаць,

Яно здаецца дзiўным светлым святам,

На потым свят не трэба пакiдаць.

 

Што не зрабiў, таго ужо не будзе,

Бо момант немажлiва паўтараць,

Калi каханне напаўняе грудзi,

Яго на потым лепш не адкладаць.

 

Калi не адкладаць амаль нiчога,

Прычын зусiм не будзе шкадаваць,

Як не зрабiць, не скончыцца трывога,

Шанц страчаны няпроста дараваць.

 

Жыцця, што ледзьве тлее, надта шкода,

Бязглузда ў нiкуды яно бяжыць,

Жыццё напоўнiць шчодра асалода,

Як момантам бягучым ўзнёсла жыць.

 

27.11.1994

 

Home Page

 

409     УРОКИ ЖИЗНИ

 

Жизнь щедро дарит море грязи,

Она не возведёт в князья,

Слабеют родственные связи

И подло предают друзья.

 

Казалось: не грядёт обиды

За пару верных колких слов,

Но души и сердца закрыты,

Проходит дружба и любовь.

 

У жизни ясное теченье,

Сужается приятный круг,

Чем дальше – больше удаленье,

И меньше милых лиц вокруг.

 

Росли деревья у истока,

Смотрели в воду камыши,

Исток живительный далёко,

Пейзаж не радует души.

 

Река теперь бежит в пустыне,

Вокруг лишь золотой песок,

Жизнь учит мудрости поныне,

Даёт очередной урок.

 

Жизнь накопила море грязи

За много беспросветных дней:

Порвались родственные связи

И нет неправедных друзей.

 

28.11.1994

 

Home Page

 

410     ГОДЫ-КОНИ

 

Жизнь бежит, как кони, вскачь,

У неё иной нет моды,

Не вернуть назад, хоть плачь,

Прожитые уже годы.

 

Было много серых дней,

Когда путь дарил невзгоды,

Не унять никак коней,

Они бешеной породы.

 

И счастливый в жизни путь

Быстро пробегали рысью,

Не сдержать их бег ничуть,

Чтоб порадоваться жизнью.

 

Правлю тройкой я пока,

Вожжи стёрли в кровь ладони,

Несут кони седока

Словно от шальной погони.

 

По ухабам и грязи,

Даже просто без дороги,

Их порыв не угасить,

Не жалеют сил и ноги.

 

Через счастье и беду

Путь любой коням по силе,

Годы-кони на лету

Седока несут к могиле.

 

29.11.1994

 

Home Page

 

411     ПРОПАСТЬ

 

Срывался с крутизны не раз,

О скалы в клочья рвал одежды,

Я в пропасть падаю сейчас,

И на спасенье нет надежды.

 

Во тьме не видно даже дна,

Ударюсь и омоюсь кровью,

Спасти способна лишь она

Своей горячею любовью.

 

Лечу, уже на полпути,

Почти совсем не видно света.

Как помощь у неё найти?

Пока мне не даёт ответа.

 

Боится, что наступит час,

Пройдёт моя любовь и робость,

И я стремглав, как и сейчас,

Опять сорвусь привычно в пропасть.

 

Упасть я в бездну не хочу,

Благие тешут намеренья,

Пока стремительно лечу

И жду покорно примиренья.

 

Идут безрадостные дни,

Любви не надо мне бескрылой.

Скорей мне руку протяни

И стань родной, любимой, милой!

 

29.11.1994

 

Home Page

 

412     ЗЕРКАЛЬНАЯ ВОДА

 

Как зеркало, вода реки,

Прибрежные в ней ивы,

Мгновенья счастья коротки:

Ведь ветерок игривый.

 

Ему не надо тратить сил,

Одно лишь дуновенье,

И прелесть зеркала разбил

Он вдребезги в мгновенье.

 

Не видно ив и камыша,

Пропало отраженье,

И загрустила вмиг душа,

Испортив настроенье.

 

Утих внезапно ветерок,

И снова я счастливый:

Простор у зеркала широк,

Глядятся в воду ивы.

 

И облака, как в высоте,

Плывут в зеркальной глади,

Игриво плещутся в реке

Своей утехи ради.

 

Люблю смотреть на гладь воды,

Как будто нет теченья,

Не зарастут мои следы

К реке, в том нет сомненья.

 

29.11.1994

 

Home Page

 

413     ПАЭТ ЦI ПЕРАКЛАДЧЫК?

 

Прызнаны як паэт, ды ў творчасцi мяжа,

Аб чым пiсаць, нiяк не адшукае,

Бо не складаюцца нiяк радкi верша,

А статус з яго плёну вымагае.

 

Пагарды цень яму спакою не дае,

Жадае, каб пяро не замаўкала,

Але, калi душа маўчыць i не пяе,

Жадання аднаго занадта мала.

 

I знакамiтасць для паэта – нiбы прэс,

Але ён вершы болей не складае,

Ды, каб няспынна творчы доўжыўся працэс,

Другiх паэтаў плён перакладае.

 

Але навошта забiраць у iншых хлеб?

Хай перакладчык робiць сваю справу,

Належыць талент для другiх зусiм патрэб,

Няхай паэту здабывае славу.

 

Перакладаць – ў зямлю свой талент закапаць,

Няхай шэдэўры дзiўныя стварае,

I хай да донца ўсё аддасць, што можа даць,

Ў нiкчэмнасцi без сэнсу не згарае.

 

Бо скласцi добры верш – не рыфму падабраць,

Няхай яе у вершы i не будзе,

Паэт павiнен за душу людзей кранаць,

Каб пачыталi яго вершы людзi.

 

30.11.1994

 

Home Page

 

414     ПАЧУЦЦI I МАЛАДОСЦЬ

 

Калi другая маладосць прыходзiць,

Яна натхненне здатна дараваць,

Ды трэцяя калi на падыхдзе,

Якiх пачуццяў ад яе чакаць?

 

Хто вельмi многа жыў, той многа бачыў,

Ды бачыць шмат, яшчэ зусiм не знаць,

Ў жыццi ўсё адбываецца iначай,

Той ведае, хто змог шмат адчуваць.

 

Пачуццi для людзей – крынiцы ведаў,

Яны штурхаюць да вялiкiх спраў,

Хто у жыццi пачуццяў мала зведаў,

Той ў маладосцi старасць сустракаў.

 

Як у другi раз маладосць спаткае,

Заклiча зноў вяршынi штурмаваць,

Зноў сонейка ў жыццi прыгожа ззяе,

Душы ад шчасця хочацца спяваць.

 

Жыццёвыя мацуюцца зноў сiлы,

Нягоды расплываюцца, як дым,

Цудоўна, чалавек як побач мiлы,

Прыемна быць бясконца маладым.

 

Калi ў душы пачуццi да кагосьцi,

Шмат можна бачыць, надта многа знаць,

Быць хораша заўсёды ў маладосцi

I старасцi нiколi не чакаць.

 

30.11.1994

 

Home Page

 

415     ТОН РАЗМОВЫ

 

Не сам тавар, яго абгортка

Прывабiць здатна цi спужаць,

Так i ад слоў быць можа горка,

Як iх з надрывам вымаўляць.

 

Як браць асобна толькi словы,

Нiчога крыўднага няма,

Заўсёды тон любой размовы –

Абгортка сцюжы цi цяпла.

 

Спачатку мы абгортку бачым,

Ды ўжо пасля i сам тавар,

Як дрэнная яна, няйначай,

Пахмурны цень ўпадзе на твар.

 

Гучаць як словы крыўдным тонам,

Не вельмi важны змест заўжды,

Гудуць яны набатным звонам,

I ў сэрцы горкiя сляды.

 

Зусiм вадзiцца нецiкава,

Хоць словы добрымi былi,

Ды слоў адных занадта мала,

Ў абгортку б добрую ляглi.

 

Калi пяшчотная абгортка,

Змест вельмi жорсткiм можа быць,

Ды на душы не надта горка,

Як добрым тонам гаварыць.

 

30.11.1994

 

Home Page

 

416     ТЭМАТЫКА ПАЧУЦЦЯЎ

 

Сваё я крэда не змяняю:

Што бачу – ў стане апiсаць,

Але пiшу, як адчуваю,

Каб пра пачуццi расказаць.

 

Як вершы – нiбы фотаздымкi,

Iх глянец вабiць i блiшчыць,

Чытач у змозе без затрымкi

З натуры здымак сам зрабiць.

 

Прыроды выгляд – толькi сродак,

Каб пра пачуццi расказаць,

Лепш, калi з'явiцца нагода,

Пейзаж з пачуццем параўнаць.

 

Быць можа копiя удачнай,

Ды лепей сам арыгiнал,

Пачуццяў шмат, хоць iх нябачна,

Ды кожны iх iмпэт пазнаў.

 

Мажлiва горка памылiцца,

Калi iх сутнасцi не знаць,

Патрэбна добра навучыцца

Хлусню ад праўды адразняць.

 

Каб не цярпець ў жыццi абразу,

Ў пачуццях не блукаць сваiх,

Ход правiльны знайсцi адразу,

Вучыцца лепей на другiх.

 

1.12.1994

 

Home Page

 

417     ЛЮБОЎНЫ ПЛАЧ

 

Мой каханы, ты мяне паклiч!

Птушкаю жадаю прыляцець,

Згодна нават крылы абпалiць,

Яркай знiчкай уначы згарэць.

 

Я кахаю, дай хутчэй адказ,

Бо чакаю сцiпла доўгi час,

Хочацца, каб добра было ў нас,

I чаканне скончылася ўраз.

 

Без цябе мне цяжка нават жыць,

Радасць больш няздатна адчуваць,

Ды марудна вельмi час бяжыць.

Хочацца кахаць, кахаць, кахаць!

 

Спадзяваюсь i чакаю я,

Сумаваць не вечна мне ў бядзе,

Зараз доля горкая мая,

Месца не знайду нiяк нiдзе.

 

Лепш не мардавацца i чакаць,

Але болей сiл ужо няма,

Бо бясконца хочацца кахаць,

Без цябе жыццё iдзе дарма.

 

Любы, ты пачуй маю тугу!

Хай душа адклiкнецца твая,

Без цябе жыць болей не магу,

Ад кахання памiраю я.

 

1.12.1994

 

Home Page

 

418     СКЛАДАННЕ ВЕРШАЎ

 

Пра талент я не ведаю нiчога,

Уплыў яго яшчэ не адчуваў,

Наканавана для мяне дарога,

Каб аб пачуццях вершы я складаў.

 

Не думаю аб iх i не гадаю,

Бадай, прыходзяць словы незнарок,

Спантанна без праблем страфу складаю,

Знаходзiць рыфму для сябе радок.

 

Тэматыку i змест не выбiраю,

Выразна чую поклiч унутры,

Бо добрага падказчыка я маю,

Ён фармiруе тэкст радка ўгары.

 

Не раз рабiў такую устаноўку:

Нiколi вершаў болей не пiсаць,

Ды прадаўжаю вершаў нарыхтоўку,

Радкi няспынна у душы гучаць.

 

Таму складаць надалей буду вершы,

Паэтам не магу сябе назваць,

Хоць з тых часоў, як запiсаў верш першы,

I ўдзень, i ноччу хочацца пiсаць.

 

Радок не запiсаў – i знiкне знiчкай,

Адзiн радок адразу мне чуваць,

Працэс складання ўжо ўвайшоў у звычку,

Дыктуецца – патрэбна запiсаць.

 

1.12.1994

 

Home Page

 

419     БЕЛАРУСКАЯ МОВА

 

Ты прыгожа, пяшчотна, лагодна,

Так, як родная наша зямля,

На цудоўную песню падобна,

Беларуская мова мая!

 

З часам ты i мiлей, i каштоўней,

Як чароўнай вясною ралля,

Мовы ў свеце не знаю цудоўней,

Беларуская мова мая!

 

Калi ведаць цябе дасканала,

Ты пяшчотней адразу ўдвая,

Ды табой карыстуюцца мала,

Беларуская мова мая!

 

Тваё слова вясёлкай iскрыцца

I гучыць, нiбы трэль салаўя,

Ды цябе не шануе сталiца,

Беларуская мова мая!

 

Твая велiч iснуе ад роду,

I шкадую, як iншыя, я,

Што пакуль не належыць народу

Беларуская мова мая!

 

Спадзяваюсь, саспеюць умовы,

I у нас будзе мова свая!

Без уласнай не можа жыць мовы

Беларуская наша зямля.

 

1.12.1994

 

Home Page

 

420     МАЛIТВА

 

Калiсьцi вельмi чыстую зямлю

Стварыла нам Вялiкая Прырода,

Не бераглi кармiцельку сваю,

Заўжды была ёй платай толькi шкода.

 

Але за нечы кошт патрэбна жыць,

Прынеслi людзi ёй бяды нямала,

Яна цярпела. Што магла зрабiць?

Ды надышла з Чарнобыля навала...

 

Заплакала зямля, навокал жах,

Бо жудасна глядзяць у неба хаты,

Як у вайну, у гэтых жа краях,

Глядзелi ў неба мёртвыя салдаты.

 

Смерч атамны пранесся над зямлёй,

Але яго мы самi утварылi,

I лёс зямлi, таксама, як лёс свой,

На многiя стагоддзi атруцiлi.

 

Цяпер няўцешна плача ўся зямля,

Але яна паскардзiцца не можа.

О, Беларусь, няшчасная мая!

Дай дапамогу нам, Вялiкi Божа!

 

Каб выжыць i не згiнуць нам усiм,

Каб беларусам выпаў шанц застацца,

Каб быў народ наш вечна маладым,

I каб былi мы здатны усмiхацца.

 

2.12.1994

 

Home Page

 

421     МГНОВЕНИЯ ЖИЗНИ

 

Я прожил много лет и зим,

Но жизнь меня не утомила,

Всевышним бережно храним,

Ещё есть и мечта, и сила.

 

Не успокоился пока,

Бушуют страсти и тревоги,

Рвусь, как и прежде, в облака

И новые ищу дороги.

 

Надеюсь твёрдо, впереди

Ждёт время только золотое,

Приятно быть всегда в пути,

В душе ведь скука от застоя.

 

Как раньше, в сердце горячо,

В нём молодость пока осталась,

Стремлюсь вперёд идти ещё,

Меня не мучает усталость.

 

Совсем отбросил суету,

Чтоб мелочи не надоели,

И с вдохновением иду

К желанной и заветной цели.

 

Прекрасно видеть белый свет,

Хотя случаются мученья,

Я прожил много зим и лет,

Они промчались, как мгновенья.

 

2.12.1994

 

Home Page

 

422     ЗМЕЯ

 

Серебрилась в инее земля,

Проходя по ближнему оврагу,

Увидал: не движется змея,

И решил спасти её, беднягу.

 

Грел змею без страха на груди,

Растирал горячими руками,

И мечтал, что будет впереди

Трепетная дружба между нами.

 

И счастливым был безмерно я,

Ждал побудки первое мгновенье,

Отогрелась жалкая змея,

И раздалось грозное шипенье.

 

Думал, ожидает меня рай,

Оказалась жизнь суровым адом:

У змеи желёзы через край

Наполнялись вмиг смертельным ядом.

 

Никогда я не был жалкий трус,

Страшной боли не придал значенья,

За укусом следовал укус,

Лопнуло железное терпенье.

 

Я превозмогаю боль свою,

Видимо, науки было мало,

Невозможно приручить змею,

Если у неё не вырвать жало.

 

3.12.1994

 

Home Page

 

423     СВЕТЛАЯ ВЕСНА

 

Заглянула в лес, прошлась лугами,

Хоть ещё начало сентября,

Движется неслышными шагами,

Золотой становится земля.

 

Золото сиять не будет ярко,

Смоет лист холодная вода,

И от драгоценного подарка

Даже не останется следа.

 

И деревья загрустят нагие,

Вспомнят радость лета и цветы,

Вдаль деньки умчатся золотые,

Ветви почернеют, как кресты.

 

Все холодной осени не рады,

Летнее приятнее тепло,

Но она шагает без пощады,

Серое набросила крыло.

 

И не слышен голос птиц певучий,

Улетели в дальние края,

Чёрные по небу бродят тучи,

И размокла от дождей земля.

 

Хоть снега холодные упали,

Но в душе лишь радости струна,

Нет ни капли грусти и печали:

На подходе светлая весна.

 

4.12.1994

 

Home Page

 

424     ТОЛЬКО РОЗЫ

 

Хотел дарить ей только розы,

Чтоб пели в душах соловьи,

Прошли бесследно, словно росы,

Попытки робкие мои.

 

Другая приняла б ромашки

И поцелуй горячих губ,

Но у любви всегда путь тяжкий,

Когда по духу однолюб.

 

Путь у любви совсем неясный,

Других не надо, лишь она,

Её улыбкою прекрасной

Душа наполнилась до дна.

 

Другим ни капли нет в ней места,

Хотя собою хороши,

Но в мыслях грезится невеста,

Не чаю в ней своей души.

 

Казалось: выбирай другую,

Но верный выбор – не пустяк,

Я многих холодно целую,

Но, видно, буду холостяк.

 

Хотел всегда дарить ей розы,

Но на кустах желтеет лист,

В душе трескучие морозы,

В ушах лишь ветра скорбный свист.

 

4.12.1994

 

Home Page

 

425     ПРЫЗНАННЕ Ў КАХАННI

 

Чаму знiшчаеш сэрца мне агнём?

Шукаеш шмат няправедных прычын?

Мо, лепш давай ад сварак адпачнём?

Ты для мяне – цудоўней ўсiх жанчын.

 

Няхай пануе сталы ў нас спакой,

Бо мы з табой цудоўныя сябры,

Любуюсь я дасюль табой адной,

Хоць час працяглы скронi ў серабры.

 

Цябе кахаю, як раней кахаў,

Таму заўжды бадзёры, поўны сiл,

Што iншых у жыццi свiм не знаў

I пра каханне iм не гаварыў.

 

Прайшлi з табой амаль усё жыццё,

Цудоўней за цябе жанчын няма,

Маё ты залатое набыццё,

Цябе калiсьцi выбраў нездарма!

 

Не ведаю яшчэ хады гадоў,

Зязюля зможа што накукаваць,

Ды разам пройдзем мы iх без умоў,

Ды да якога ўзросту нам кахаць?

 

Каханню замiнаць няздатны ўзрост,

Даўно ўжо iснасць Пушкiн апiсаў,

I будзе мой адказ банальна прост:

Цяпер кахаю, як раней кахаў.

 

5.12.1994

 

Home Page

 

426     СЧАСТЬЕ

 

Счастье, уходящее уже,

Было замечательной наградой,

Катится, как мелкое драже,

Мощной не сдержать его преградой.

 

Счастья моего короткий путь,

Его было чрезвычайно мало,

Мечется бесславно, словно ртуть.

А на крыльях раньше поднимало!

 

Теперь душу затянула мгла,

И пропала дивная услада,

Удержать я счастье не смогла,

Хоть оно и дорого, и надо.

 

Сердце ощущает только грусть,

Счастье покорить непросто силой,

Улетело быстро, ну и пусть,

Не заставишь быть насильно милой.

 

Пережду и грусть в душе, и мглу,

Ведь пройдёт со временем ненастье,

На любовь надеждою живу,

Новое она подарит счастье.

 

Удержу его в своей руке,

Не нарушу праведной морали,

Счастье всегда будет на замке,

Чтоб его подруги не украли.

 

6.12.1994

 

Home Page

 

427     КОЛА ТВОРЧАСЦI

 

З-пад каменя цячэ празрыстая вада,

Здаўна б'е моцна чыстая крынiца,

I стомленасць мiне, i абыдзе бяда,

Калi з яе вады усмак напiцца.

 

На смак прыемная i сiлы надае,

Звiнiць, як срэбра, як крышталь, iскрыцца,

Прывабнасць вабiць i моц дзiўная яе,

Бо хочацца к патоку прытулiцца.

 

З глыбiнь крынiца прабiваецца ўгару,

Яна ў зямлi бярэ бясконца сiлы,

Таму i ў спёку, i ў халодную пару

Глыток жывой вады для сэрца мiлы.

 

Як ў творчасцi бяда, прыйдзецца падаць нiц,

Каб больш не замiнала перашкода,

Душой звяртацца трэба творцам да крынiц,

К першапачатку, да жыцця народа.

 

Калi ляжыць ў вытоках творчасцi жыццё,

То творчасць мае добрую нагоду,

Каб для людзей яна ўяўляла набыццё,

Крынiцай дзiўнай каб была народу.

 

I ўраз замкнецца кола вечнае быцця,

Крынiцы каб сухой не апынуцца,

Павiнна творчасць, творцам ўзятая ў жыцця,

Назад, к зямным крынiцам, зноў вярнуцца.

 

6.12.2005

 

Home Page

 

428     ГАРМОНIЯ Ў КАХАННI

 

Каханне – папярэдняя аплата,

Каханне – неаплачаны аванс,

Яно надзей чароўных дасць багата,

Але, цi стане явай дзiўны шанс?

 

Сямейнае жыццё калi пачнецца,

Дакладна толькi можна адчуваць:

Цi доля шчасцем шчыра усмiхнецца,

Цi трэба аб памылцы шкадаваць.

 

Заўжды жанчына як на сёмым небе,

Цвiце, як бэз у чэрвенi, любоў,

Калi няздатны патураць патрэбе,

Прыйдзецца слухаць шмат ганебных слоў.

 

Таму па сiлах трэба браць задачу,

Яе каб добра ўдалася рашыць,

Як цяжка, то не след чакаць удачы,

Не знойдзецца аванс чым аплацiць.

 

Ў сям'i бясконца запануе згода,

Як ночкi салаўiныя прыйдуць,

А калi не, здараецца нагода,

I сваркi ўжо нiяк не абмiнуць.

 

Душы каханне добра не заўсёды,

Аванс вялiкi след адпрацаваць,

Калi ён завялiкi, вельмi шкода,

Работу трэба iншую шукаць.

 

7.12.1994

 

Home Page

 

429     РЫТМ ВЕРША

 

Калi душа маўчыць, i лiра не спявае,

I словы не складаюцца ў радкi,

Пачуцце струны лiры як перабiрае,

I ў вершы будзе рытм заўжды такi.

 

Гучыць павольна сумны верш аб горкай долi

Цi можа бурна радасць перадаць,

Няздатны рытм быць абыякавым нiколi,

Бо ў iм пачуцце можна адчуваць.

 

Цi ў вершы рытм бясконцы смутак навявае,

Або агонь у змозе запалiць,

Бо рытм у песню ўзнёслы верш ператварае,

На лепшы настрой здольны ён змянiць.

 

Таму i нездарма у старажытнiм Рыме,

Дзе моваю верша латынь была,

Ў радках паэты прыгажосць знайшлi у рытме,

А рыфма свайго ўжытку не знайшла.

 

Як толькi загучыць ў душы матыў няспынны,

Ураз бягуць, як плынь ракi, радкi,

I рытм няспынна толькi чуецца адзiны,

Запiсваць словы лёгка для рукi.

 

Калi гучыць чароўна лiра без ляноты,

То верш рытмiчны змогу дасць складаць,

Склады ў радках верша ствараюць стала ноты,

Таму i вельмi лёгка верш спяваць.

 

7.12.1994

 

Home Page

 

430     ДОЛЯ ПАЭТА

 

Нялёгкая доля паэта,

Гне талент дадолу яго,

I грошы не плацяць за гэта,

Ды творчасць прыемней ўсяго.

 

Нiхто не звяртае увагi,

I ў друк не пускаюць амаль,

Няўхiльныя долi зiгзагi,

Ды выйсця нябачна, на жаль.

 

Складаць вершы люба паэту,

На друк шмат цудоўных надзей,

Мой верш не ўяўляе сакрэту,

Ды тайна пакуль для людзей.

 

Паэзii свет сэрцу мiлы,

Хоць часам нялюбы ўвесь свет,

Даруе жыццёвыя сiлы,

Натхненне здабыў каб паэт.

 

Пакуль гартавалася воля,

I спрытнаю стала рука,

Ў паэта нялёгкая доля,

Ды радасць ў душы ад радка.

 

Бясконца гнятуць перашкоды,

Хоць хочацца шчасця глыток,

Паэта мацуюць нягоды,

Каб бiў паэтычны выток.

 

8.12.1994

 

Home Page

 

431     АСАЛОДА ЖЫЦЦЯ

 

Чаму людзей стамляе нуднае жыццё?

Чаму знiкае цалкам асалода?

Ператвараецца яно ў жыццё-быццё,

На жаль, такая iснасць, вельмi шкода.

 

Для шчасця кожны нараджаецца на свет,

Ды ў многiх шчасце ў цемразi блукае,

Не пакiдае нават крыху бачны след,

Хаця сустрэчы кожны з iм жадае.

 

Не страцiць марна каб зусiм жыццёвых сiл,

Не след гаворкi весцi непатрэбнай,

Каб часам хцiвы суразмоўнiк замест крыл

Чапляць стаў гiры гутаркай ганебнай.

 

Бо кожны ўпэўнены бясконца, што правы,

Другому не уступiць нi на ёту,

Упарта нораў праяўляе баявы,

Замест таго, каб дараваць пяшчоту.

 

Крычыць душа ад суму, болю i жуды,

I хоча непашкоджанай застацца,

Ды супярэчкi вельмi жорсткiя заўжды,

У iх ад крыўды цяжка утрымацца.

 

На сэрца каб рубцы заўчасна не ляглi,

Лепш абысцi, як стрэне перашкода,

З душою добрай жыць прыемна на зямлi,

Чакае стала толькi асалода.

 

8.12.1994

 

Home Page

 

432     ЦI ДАРУЕ?

 

Няма спакою ў свеце i не будзе,

Дзе мiрная хвiлiна хоць адна?

Паводзяць агрэсiўна надта людзi,

I доўжыцца бясконцая вайна.

 

Ёсць моцныя падставы для сумнення,

Што самы разумнейшы чалавек:

Чаму свой розум, iнтэлект, уменне

На зброю шчодра марнаваў павек?

 

Незразумела, як магло адбыцца,

Што нiшчыць чалавека чалавек?

Цячэ людская кроў, нiбы вадзiца,

Багата нацякло крывавых рэк.

 

Чаму нацыянальная нязгода

Нянавiсцю ў сэрцах людзей гарыць?

Чаму жаданне моцнага народа

Заўсёды слабы цалкам пакарыць?

 

Iдзе вайна, i пакутуюць людзi,

Ад жорсткасцi магутных слёзы льюць,

Такое ж сэрца б'ецца у iх грудзях,

Жыццё бязглузда людзi аддаюць.

 

Вайна чамусьцi людзям не абрыдла,

Адны ваююць, iншыя глядзяць.

Паводзяць сябе людзi горш, чым быдла,

Цi зможа Бог грэх цяжкi дараваць?

 

8.12.1994

 

Home Page

 

433     ХТО ПРАВЫ?

 

Мараль Хрыста даволi зразумела:

Каб шчасце здабываць, не мець скрухi,

Хоць на душы занадта накiпела,

Ды людзям трэба дараваць грахi.

 

Прыемна, зразумела, ды не можа

Нiхто нiколi выканаць яе,

Пакiнуць грэх нiшто не дапаможа,

Змянiць няздатны звычкi мы свае.

 

Бо зывчкi або ўчынкi заўжды будуць

Такiмi, як заклаў спачатку Бог,

Сваiх пачуццяў людзi не забудуць,

Змянiць сваю душу нiхто не змог.

 

Вялiкi Бог жыццё даў чалавеку,

Ды ўбачыў, што на грэшны шлях ён стаў,

Таму i на скрыжалях ўсiм адвеку

Ён дзесяць запаветаў запiсаў.

 

Закон даў: зуб за зуб, за вока вока,

Заўсёды робiць кожны толькi так,

Наперад бачыць Бог заўжды далёка.

Хто сам шчаку падставiць пад кулак?

 

Ад Бога ўсе практычныя парады,

Хрыстос у запаветах мару даў,

Ды не змянiць iснуючы парадак,

Бог ведае, бо Ён людзей ствараў.

 

9.12.1994

 

Home Page

 

434     ДА ЗОРАК!

 

Поўны месяц гладзiць на Зямлю,

Наваколле святлом залiвае,

Вераснёвыя ночы люблю,

Сябе ў космасе я адчуваю.

 

Захапляюсь шырокай ракой,

Зоркi ясна вада адбiвае,

Толькi ветрык знiшчае спакой

I з вадой зоркi разам мяшае.

 

Ўдалеч месячны шлях пабяжыць,

Плынь вады пачынае iскрыцца,

I чарот тонкай песняй гучыць,

Цуд вакол, нiбы сон дзiўны снiцца.

 

Зоркi яркiм святлом зiхацяць,

Аздабляюць красою планету,

I прыемна душой адчуваць,

Што Зямны шар часцiнка сусвету.

 

Зоркi ў верасне бачыць хачу,

Бо на сэрцы ад iх асалода,

Я да зорак у думках лячу,

Ды, на жаль, толькi ў думках, а шкода.

 

Яшчэ прыйдзе мой зоркавы час,

I да зорак удасца дабрацца,

Небяспека згарэць ёсць ураз,

Ды гатовы з зямлёй развiтацца.

 

9.12.1994

 

Home Page

 

435     ВЯРНIСЯ!

 

Я прашу, даруй мяне, даруй!

А калi не зможаш дараваць,

Хоць на развiтанне пацалуй,

Твой падарак буду ўспамiнаць.

 

Я цябе кахала, ты кахаў,

Ды сустрэўся iншы на шляху,

Ён маё каханне разбураў,

Цяпер горка плачу аб граху.

 

Застаюся ў скрусе я адна,

I душу хвалюе неспакой,

Прорва расчынiлася да дна,

Ды няўтульна вельмi быць адной.

 

Ты аддана горача кахаў,

Ды кахання я не зберагла,

Нарабiла нежаданых спраў,

Праз каханне трэшчына прайшла.

 

Час мiнуў, i зразумела я,

Што ты для мяне ўсяго цанней,

Доля ты адзiная мая,

Я кахаю зараз, як раней!

 

Ты вярнiся, я цябе прашу!

Бо пражыць iначай не змагу,

Больш нiколi ўжо не саграшу,

Ты хутчэй развей маю тугу.

 

10.12.1994

 

Home Page

 

436     ГАВАРЫЦЬ ПА-БЕЛАРУСКУ

 

Адчуць самiм сябе абавязкова!

Iнакш нам не застацца на зямлi,

Ўратуе беларусаў толькi слова,

Каб мы павек адметнымi былi.

 

Крый Бог, каб на зямлi, дзе продкаў слава,

Дзе мова была моцнай, як скала,

Не павялi б сябе цяпер нядбала,

Каб мова цалкам у нябыт пайшла.

 

Народ, якому не належыць мова,

Нiхто народам больш не будзе зваць,

Як вымаўленне прападзе i слова,

Аб беларусах будуць ўспамiнаць.

 

Павiнен ўзяць дзiця ад мацi мову,

Ды словы дзе ёй родныя знайсцi?

Бо рускаму вучылi доўга слову,

Каб роднай мовы не было ў жыццi.

 

Бяда людзей, пакуль не разумеюць,

Як жудасна манкуртам поўным стаць,

Рабiць манкурты цяжкi грэх умеюць,

Каб жорстка мацi-мову забiваць.

 

Любiць патрэбна родную нам мову,

Бо як iнакш людзьмi сябе лiчыць?

Не зруйнаваць каб нацыi аснову,

Па-беларуску трэба гаварыць.

 

11.12.1994

 

Home Page

 

437     РЕКА ЛЮБВИ

 

Любовь коварна и жестока,

Огонь её пылал в груди,

Дарила нежность у истока,

Но охладела по пути.

 

Неудержимое стремленье

Кружило голову всегда,

Но стало тихое теченье

И мутной чистая вода.

 

Мёд сладким был, а горечь ныне,

Вокруг в цветах легли луга,

Стал главным привкус от полыни,

Совсем пустынны берега.

 

За всё отдать придётся плату,

Нет больше сладостных ночей,

Река уходит, словно в вату,

И превращается в ручей.

 

В душе нет прежнего полёта,

Хоть он силён был и высок,

И стало топкое болото,

Где ручеёк катил песок.

 

Реку любви и счастья море

Дала в дар светлая весна,

Но мелководной стала вскоре,

До дельты не дошла она.

 

11.12.1994

 

Home Page

 

438     ПЛЁТКА

 

Не хочацца багата вельмi знаць,

Бо лiшняе бывае недарэчным,

Чым аб бягучых справах размаўляць,

Лепш разважаць аб сталым i аб вечным.

 

Бо дробных спраў бясконцы карагод,

Як растлумачыць iх iмкнуцца людзi,

Чакаць багата прыйдзецца нягод,

З размоў абавязкова плётка будзе.

 

Не зразумеў хто, хтосьцi недачуў,

Ды вылятаюць плёткi, нiбы кулi,

Хоць праўду кожны ўсё ж перавярнуў,

Сцвярджаюць, што такое самi чулi.

 

Так плётка нараджаецца заўжды,

I не зрабiць нiяк ёй перашкоду,

Гуляць як пойдзе, след чакаць бяды,

Наносiць непапраўную ўраз шкоду.

 

Ды ў плётцы часам подласцi няма,

Хто не дачуе, хто не зразумее,

Ёсць плёткi, што ўзнiкаюць недарма,

Бо подласцi атрута ў плётках спее.

 

Пазбегнуць каб знявагi, мець спакой

I з болем не знаёмiцца сардэчным,

Лепш прытрымаць язык iмклiвы свой

Цi размаўляць аб сталым i аб вечным.

 

12.12.1994

 

Home Page

 

439     СВАЯ МАРАЛЬ

 

Нялёгка думку зразумець другога,

Бо людзi розныя, аднолькавых няма,

У кожнага ў жыццi свая дарога,

Прывабiць iншаю не ўдасца нездарма.

 

Заўжды учынкi кожнага такiя,

Хутчэй каб змог свой падыход ажыццявiць,

Для справы думкi хай зусiм благiя,

Па-свойму толькi кожны хоча ўсё рабiць.

 

Увогуле, рабiць як ўсiм патрэбна?

Як фармiруецца грамадская мараль?

Як адразнiць, дзе добра, дзе ганебна?

Пакуль няма такiх крытэрыяў, на жаль.

 

Адным што добра, для другiх пагана,

Таму для ўсiх адзiных норм не можа быць,

Ў адзiн час люба i непажадана,

Заўжды па-свойму толькi кожны хоча жыць.

 

Мараль пануе ў кожнага такая,

Што ў генах ў спадчыну ад продкаў атрымаў,

Таму парада, нават залатая,

Не будзе прынята для паляпшэння спраў.

 

Па-рознаму сябе паводзяць людзi,

Мараль сваю, бясспрэчна, будуць выбiраць,

Што ў генах ёсць, такою яна будзе,

I невядома, як яе пераўтвараць.

 

12.12.1994

 

Home Page

 

440     НАРОД I ПАЛIТЫКI

 

Не трэба слоў, патрэбны толькi справы,

Бо вынiку не могуць словы даць,

Яны дадаць зусiм няздатны славы,

Бясконца у прамовах хоць гучаць.

 

Палiтыкi народу абяцаюць,

Бо абяцаць лягчэй, чым што зрабiць,

Ды абяцанак доўгi час чакаюць,

Надзею б ад чакання не згубiць.

 

I сораму няма ад словаблудства,

I колькi можна свой народ дурыць?

Адкуль iдзе славесная распуста?

Палiтыку лепш праўду гаварыць.

 

Чаму нiхто народ не паважае?

Чаму амаль усе мы жабракi?

Бо нашу годнасць здзек i не скрыўджае,

Цi ў беларусаў вечны лёс такi?

 

Выбраннiкаў мы самi выбiралi,

Таму павек iх прыйдзецца трываць,

Каб лепшымi, хоць крыху, самi сталi,

То лепшых i пачалi б выбiраць.

 

Якi народ, такi заўжды палiтык,

Такi палiтык, як i сам народ,

Патрэбна, кiраваў каб аналытык,

Пазбегнуць каб ўсялякiх перашкод.

 

12.12.1994

 

Home Page

 

441     ПIСЬМОВЫ СТОЛ

 

Пiсьмовы стол! Прыдумалi такое,

Калi радкi iдуць, як крыгаход,

Мне месца спадабаецца любое,

Пiшу я вершы ўсюды без прыгод.

 

Плывуць бясконца ў думках крыгi-вершы,

I плынь iх неабсяжная заўжды,

Сплыло багата крыг за самай першай.

I колькi iх збярэцца праз гады?

 

Цiкава надта надыходзiць крыга,

Ў ёй бачны рысы яўныя верша,

У крыгаход здараецца адлiга,

Не я складаю вершы, а душа.

 

Яшчэ прыемней назiраць агранку,

Усе – як шасцiграннiкi iдуць,

Iх аграняю iншы раз да ранку,

Прыемна на аднолькавых зiрнуць.

 

Ад крыгаходу на душы пяшчота,

Цудоўная адвечная вясна,

I вершаў плынь iдзе, складаць ахвота,

Не ведаю, цi скончыцца яна.

 

Зусiм мне непатрэбны стол пiсьмовы,

Як вершаў плынь бясконцая бяжыць,

I хутка ў верш складацца могуць словы,

А з творчасцю цудоўна ў свеце жыць!

 

12.12.1994

 

Home Page

 

442     НАДЗЕЯ НА ДАПАМОГУ

 

Калi душа пачне радком спяваць,

Пачуццяў таямнiцу ўраз раскажа,

Душа паэта здатна адчуваць

I сум, i радасць, што на сэрца ляжа.

 

Складаю вершы ад iмя жанчын,

I нават ад iмя маленькiх дзетак,

Бо адчуваю пералiк прычын,

Чаму ў душы бывае так i гэтак.

 

Не ведаю, цi правiльна пiшу,

Бо мне чытач пра вынiк толькi скажа.

Мо, прыйдзе яшчэ час майму вершу,

Калiсьцi на чытацкi стол ён ляжа.

 

I зборнiку хацелась назву даць

Па-простаму: «Размова з чытачамi».

Цi будуць вершы ўяву хваляваць,

Цi глянуць ў тэкст халоднымi вачамi?

 

Багата пра пачуццi я пiшу,

Ды з друкам вынiкае перашкода,

Жадаю сэрца ўкласцi i душу

У вершы, што складаю для народа.

 

Каго аб дапамозе папрашу?

Няма прарока у сваёй Айчыне...

А, можа, жыць яшчэ майму вершу,

Мо, з Божай дапамогай не загiне?

 

13.12.1994

 

Home Page

 

443     МОЎНАЕ ДРЭВА

 

Каб родную мову сваю зберагчы

I каб не папасцi ёй ў згадкi,

Ўдзень вершы складаю, складаю ўначы,

Яго прачытаюць нашчадкi.

 

Для мовы бяда: нелюбоў да яе,

Ляжыць на паверхнi прычына,

Ды нам трэба ведаць карэнне свае.

Якая без мовы Айчына?

 

Павiнна вярнуцца да мовы вясна,

Жаданае вельмi iмгненне,

Бо мова народам ад Бога дана,

Сок ў крону пагонiць карэнне.

 

I моўнае дрэва пачне ажываць,

Лiстота ўпляцецца ў карону,

Мы роднаю мовай пачнем размаўляць,

Не будзе ганебнага скону.

 

Таму i складаю я вершы свае,

Шукаю любую нагоду,

Паэзiя крылы для мовы дае,

Гатуе яе для палёту.

 

Нам мову патрэбна цяпер зберагаць,

Бо зменяцца з часам парадкi,

I будуць народам сябе адчуваць,

Як мову адродзяць, нашчадкi.

 

13.12.1994

 

Home Page

 

444     ЖУРАВЛИНЫЙ КЛИН

 

Я видел нынче журавлей,

Они летели стройным клином,

И утро, к радости моей,

Встречали криком журавлиным.

 

Услышал шелест крыльев вдруг,

Клин путь держал ещё на север,

Им рано улетать на юг,

Летят в поля на сочный клевер.

 

Их облик – гордая краса,

Душа трепещет, как от ласки,

Приятно видеть чудеса,

Прожить мгновенья в дивной сказке.

 

Минуты радости прошли,

От наслаждения приятно,

В тумане скрылись журавли,

Возможно, полетят обратно.

 

Но для печали нет причин,

Жду журавлей в пути обратном,

И снова я увижу клин

В строю изысканно-парадном.

 

Я редко вижу журавлей

И радуюсь большому чуду,

В потоке суетливых дней

Клин журавлиный помнить буду.

 

13.12.1994

 

Home Page

 

445     СЭРЦА ПАДКАЖА

 

Ўсё заблытана на свеце,

Хто параду можа даць:

Ваню, Колю або Пецю

Лепей палка пакахаць?

 

Ваня хлопец кучаравы,

Абдымае ён лаўчэй,

Вельмi спрытна робiць справы

I цалуе гарачэй!

 

Коля мой занадта сцiплы,

Моўчкi на мяне глядзiць,

Хаця голас мае хрыплы,

Мо, яго мне палюбiць?

 

Пеця вельмi ганарыцца,

Мо, патрэбна пачакаць?

Бо зусiм мне не гадзiцца

Ганарлiвага кахаць!

 

Мяне хлопцы выбiраюць,

Што магу iм адказаць?

Няхай трошкi пачакаюць,

Як адразу трох кахаць?

 

I нiхто не дапаможа,

Асабiста лепш рашаць,

Што зрабiць, мне годна можа

Толькi сэрца падказаць!

 

14.12.1994

 

Home Page

 

446     БОЛЬ КАХАННЯ

 

На сэрцы сум, трываць не маю сiлы,

Як ад хваробы, ад любвi балiць,

Жадаю страсна, каб, нарэшце, мiлы

Мог сэрца мне насустрач расчынiць.

 

Прыйшло каханне, як сiмптом хваробы,

Знайсцi дзе лекi, сэрца каб лячыць?

Яшчэ знаёмства не рабiла спробы,

Як мне самой з табой загаварыць?

 

Бо толькi ты даць можаш дапамогу,

З каханнем ў сэрцы надта цяжка жыць.

Як к твайму сэрцу я знайду дарогу,

Каб шчасце ад кахання мне здабыць?

 

Бо хочацца змянiць тугу на радасць,

Агнём як запалiць тваю душу?

Нiхто не дапаможа мне парадай,

Як перайсцi жаданую мяжу.

 

Цябе шалёна, горача кахаю,

Як цяжка ад кахання можа быць!

Але пакуль надзея не згасае,

Што ты каханне можаш падарыць.

 

Мне сэрца сум амаль перапаўняе,

Ты адгукнiсь, развей маю тугу!

Ты пакахай мяне, цябе чакаю!

Хоць ў сэрцы боль, чакаць яшчэ магу.

 

14.12.1994

 

Home Page

 

447     ПЕРШАЕ КАХАННЕ

 

Як кiну на цябе я позiрк свой,

Адразу радасць ў сэрцы адчуваю,

Прыемна вельмi бачыцца з табой,

Напэўна, за красу цябе кахаю.

 

Мне хочацца з табою размаўляць,

На локан залаты глядзець на скронi,

I з хваляваннем за руку трымаць,

Калi твая далонь ў маёй далонi.

 

Цудоўна дзiўны золак сустракаць,

Глядзець, як зоркi гаснуць у сусвеце,

Чароўна вельмi ў першы раз кахаць,

Ты для мяне – адзiная на свеце.

 

Вялiкi цуд каханую знайсцi,

Каханне людзям дадзена спрадвеку,

Каб шчасце адчувалася ў жыццi,

Яно прыходзiць ў сэрца чалавеку.

 

I мора шчасця да мяне прыйшло,

Душу пяшчота мне перапаўняе,

Ў грудзях – як быццам сонейка ўзышло,

Кахаю я, яна мяне кахае.

 

Каханне крылы моцныя дало,

Жыццё каханым будзе усмiхацца,

Каб першае каханне не прайшло,

Цудоўна у юнацтве закахацца!

 

14.12.1994

 

Home Page

 

448     ПРАЦЯГЛАСЦЬ ЖЫЦЦЯ

 

Жыццё iдзе i дзень на дзень складае,

Працяглым цi кароткiм можа быць,

Уражанняў ў жыццi як не хапае,

То днi памiж сабой не адразнiць.

 

Няхай жыццё фiзiчна доўгiм будзе,

Ды ў дзень адзiн складаецца яно,

Гады зусiм не адразняюць людзi,

Жыццё – аднасерыйнае кiно.

 

Калi ў жыццi уражанняў багата,

Знаходзяцца адметныя гады,

Калi сярод будзенных дзён ёсць свята,

Ўсплывуць ўспамiны любыя заўжды.

 

Падзей жыцця iмклiвае шаленства,

Кароткае яно, ды не падман,

Не вельмi многа доўжылась маленства,

Але дзяцiнства – цэлы акiян!

 

Каб доўга жыць, жыццё напоўнiць трэба,

Уражаннi ў душы павiнны быць,

Патрэбна ёй вiдовiшча i хлеба,

Iначай, нiбы знiчка, ўраз згарыць.

 

Калi жыццё праходзiць разнастайна,

Працяглымi становяцца гады,

Ў працягласцi гадоў схавана тайна,

Становiшся душою малады.

 

14.12.1994

 

Home Page

 

449     ВЕЧНАЕ ЖЫЦЦЁ

 

Жыццё адвечным створана спачатку,

Упарта доўжыцца з часоў тых на Зямлi,

Пакiнулi ўжо многа вiдаў згадку,

Калiсьцi i яны, як iншыя, жылi.

 

Магутным каб быў род i безупынным,

Ў нашчадках толькi быць павiнен сэнс жыцця,

Вялiкi сэнс з'яўляецца адзiным,

Iначай стане вiд здабыткам небыцця.

 

Ў жыццi iдзе бясконца эстафета,

Мэта адзiная: этап каб свой прайсцi,

Як вiд не здолее, то азначае гэта,

Ужо яму не будзе месца у жыццi.

 

Як вiд збярогся, будзе жыць ён вечна,

Як ёсць каму этап жыццёвы перадаць,

Калi няма – занадта небяспечна,

Бо спакваля вiд будзе стала памiраць.

 

Каб жыць для ўсiх iстот на белым свеце,

Патрэбна, людзi каб прыроду бераглi,

Яе багаццем карысталiсь дзецi,

Iнакш застацца немагчыма на Зямлi.

 

Пакуль Зямля iснуе, свецiць сонца,

Бясспрэчна, людзям можна вечна на ёй жыць,

Але, як дзецi нараджаюцца бясконца,

Далей маглi каб жыццё вечнае дарыць.

 

15.12.1994

 

Home Page

 

450     ПАТРАБАВАННI

 

Хто справе цалкам аддаецца,

Цаню iмпэт такiх людзей,

Ў чужыя справы хто не пхнецца,

Нiколi хто не лiхадзей.

 

I хто сумлення досыць мае,

I ёсць шляхетнасць у яго,

Хто словы ўласныя трымае,

Бо годнасць даражэй ўсяго.

 

Чужога хто не браў нiколi,

У рукi хоць само iдзе,

Не хлусiць, не гуляе ролi,

Не кiне блiзкага ў бядзе.

 

Ў адносiнах адкрытым будзе,

Але зусiм не так ў жыццi,

Чамусьцi не такiя людзi,

Цяпер такога не знайсцi.

 

Працяглы надта час шукаю

Сябра, ды каб яго здабыць,

Мо, вельмi многа вымагаю:

Патрабаванням верным быць.

 

Мо, з часам справа лепей будзе?

Хачу падобных адшукаць,

Бо недзе ёсць такiя людзi,

З якiмi можна сябраваць.

 

15.12.1994

 

Home Page

 

451     ДОБРЫ СЛЕД

 

Жывуць iстоты ў свеце вельмi мала,

Жыццё заўсёды мае свой вянец,

Прырода ўсё жывое так стварала,

Каб меў пачатак кожны свой канец.

 

Жывых iстот на свеце надта многа,

Ды тэрмiн розны кожнага жыцця,

Кароткая жыццёвая дарога

Ад нараджэння i да небыцця.

 

Адзiн жыць можа сто гадоў цi болей,

Другi дзень пражыве i скончыць век,

Адзiнка не ўтрымаецца нiколi,

Вiд здатны ў свеце iснаваць павек.

 

Жыццё, як кола, круцiцца бясконца:

Зачацце, нараджэнне i жыццё,

Спачатку так здаралася пад сонцам:

Пражыў – i шлях iдзе у небыццё.

 

Ды можна жыць, як след пакiнуць людзям,

Дабро як зробяць рукi, розум твой,

Ад знiчкi нават след маленькi будзе,

Калi яна сустрэнецца з Зямлёй.

 

Упарта вельмi трэба намагацца,

Каб для людзей свой добры след зрабiць,

Калi прыйдзе з жыццём час развiтацца,

У памяцi бясконца можа жыць.

 

15.12.1994

 

Home Page

 

452     ПЛЫНЬ ПАЧУЦЦЯЎ

 

Пачуццяў у людзей – бясконцы шэраг,

Яны ў душы – як паўнаводная рака,

Аж хвалi вырываюцца на бераг,

Або ручай, якi знiкае у пясках.

 

Бывае плынь пачуццяў надта чыстай,

Заўжды халоднай i празрыстай, як крышталь,

Яна здаецца нават серабрыстай,

Ды быць не можа цэлы час такой, на жаль.

 

Вада адразу стане каламутнай,

Калi ў яе зрабiць знянацку нават крок,

Ды стане сiтуацыя пакутнай,

Як каламуццю перапоўнiцца паток.

 

Пачуццяў шэраг даў Бог чалавеку,

Ў iх кожны здатны каламуцi нарабiць,

Ды хораша для ўсiх людзей адвеку,

Як толькi плынь да iх чысценькая бяжыць.

 

Жыццё прыемным стане i цудоўным,

Калi ў пачуццях будзе толькi чысцiня,

Усё наўкол становiцца чароўным,

Пачуццi дораць для душы святло штодня.

 

Дабрэюць ад пачуццяў чыстых людзi,

Як вабiць дзiўны крышталёвы iх паток,

Цудоўна, як бясконца радасць будзе,

Каб адчуваць яе смак за глытком глыток.

 

16.12.1994

 

Home Page

 

453     ЗОРНЫ ЧАС

 

Спакой! Жаданы для душы спакой!

Прыемней у жыццi няма нiчога,

Магу рашуча кiнуцца у бой,

Спакойнай каб далей была дарога.

 

Спакой уцеху дорыць для душы,

Ён – нiбы ў спёку добры дождж для нiвы,

Ў грудзях вiруе радасць без мяжы,

I кожны мiг становiцца шчаслiвы.

 

Цудоўна стала зберагаць спакой,

Бо разам з iм прыходзiць асалода,

Не трэба мне турботы нi адной,

Заўжды так не бывае, вельмi шкода.

 

Спакой, як зрэнку вока, берагу,

Бо не жадаю долю мець благую,

Дазволiць турбавацца не магу,

Ад хвалявання ўраз тугу адчую.

 

Спакойная душа заўжды пяе,

Чароўна скрыпка дзiўная iграе,

Ад горкай крыўды слёзы у яе,

I барабан трывогу адбiвае.

 

Цаню высока, нiбы скарб, спакой,

З iм радасць i пяшчоту адчуваю,

Спакойны час – час любы зорны мой,

Ды не заўжды спакой каштоўны маю.

 

16.12.1994

 

Home Page

 

454     САПРАЎДНАЕ КАХАННЕ

 

Хоць на мяне ты хцiва не глядзела,

Пабачу як цябе, бясконца зноў

Хвалююць моцна чары твайго цела,

I метраномам б'ецца ў скронях кроў.

 

Каханнем стан падобны называюць,

Яшчэ хто ўзлёту шчасця не пазнаў,

Мог толькi чуць, што iншыя кахаюць,

Сам сапраўды нiколi не кахаў.

 

Ў каханне ўсiм адкрытая дарога,

Iнакш нiяк ў жыццi не можа быць,

Яно, як дзiўны цуд, дано ад Бога,

Адвечна на Зямлi каб людзям жыць.

 

Калi каханне з часам стане спелым,

З яго каб не адбыўся пустацвет,

Кахаюць i душой, i палкiм целам,

Вядзе каханне у дзiвосны свет.

 

Няма мацней i даражэй жадання,

Чым поклiч род свой працягнуць ў вякi,

I роля неацэнная кахання,

Праходзiць ўсё жывое шлях такi.

 

Калi каханне расхвалюе цела,

I тайны яго хочацца пазнаць,

Хоць на мяне ты хцiва не глядзела,

Прыйшоў час па-сапраўднаму кахаць.

 

16.12.1994

 

Home Page

 

455     МАЯ БЕЛАРУСАЧКА

 

Зямля пачала ў цвет вясновы убiрацца,

Упершыню тваю красу пабачыў я,

Нiяк не змог у прыгажосць не закахацца,

Ты – беларусачка чароўная мая!

 

Пасля зiмы прырода хутка ажывала,

Ў праменнях сонца сагравалася зямля,

I ў першы раз пацалавацца згоду дала

Ты, беларусачка жаданая мая!

 

Усё наўкол ад кветак яблынь пабялела,

Чароўней стала прыгожосць твая ўдвая,

На свет вачамi закаханымi глядзела

Ты, беларусачка прыгожая мая!

 

Ва ўзнёслы час пялёсткi цвету ападалi,

Каханне наша мацавалась спакваля,

З табой прызналiсь, што ўзаемна пакахалi,

Ты – беларусачка цудоўная мая!

 

Прайшлi гады, i белы снег нам лёг на скронi,

Мы – неразлучная адзiная сям'я,

Тваю руку трымаю з радасцю ў далонi,

Ты – беларусачка надзейная мая!

 

Бо мы прымусiлi час хуткi супынiцца,

Як i раней было, кахаю палка я,

Бо моцна б'е кахання чыстая крынiца,

Ты – беларусачка каханая мая!

 

17.12.1994

 

Home Page

 

456     ПРЫГАЖОСЦЬ ДУШЫ

 

Ў чым прыгажосць, хачу знайсцi прычыну,

Памiж красой i духам дзе мяжа?

Абрысы твару вылучаць жанчыну,

Але цябе – цудоўная душа.

 

Як ўсе маўчалi, праўду ты казала,

Душу не турбаваў агульны страх,

Здаралась непрыемнасцей нямала,

Ды падымаўся праўды дзiўны гмах.

 

Душа твая – як чыстыя вытокi,

Зусiм ёй не ўласцiва каламуць,

Твой розум ад благой хлуснi далёкi,

Ды хуткi i рухавы, нiбы ртуць.

 

Змагалась ўсё жыццё за справядлiвасць,

Як хобi, праўда стала для цябе,

Перамагала, але мела мiласць

Да iншых ў надта цяжкай барацьбе.

 

Карыснай людзям хочаш быць бясконца,

Каб добрае рабiць ўвесь час, штодня,

I вылучаеш цеплыню, як сонца,

Ў тваёй душы заўсёды чысцiня.

 

Калi б ў жыццi магло ўсё паўтарыцца,

Цябе б я пакахаў, каб паўтарыць:

«Твая душа, як чыстая крынiца,

Усё жыццё з яе прыемна пiць!»

 

17.12.1994

 

Home Page

 

457     КАСЦЁР ЦI ПОПЕЛ?

 

Касцёр кахання згас, яго няма,

Вуголле тлее, ды душу не сагравае,

Раздзьмухваць жар цяпер амаль дарма,

Былы iмпэт халодны попел пакрывае.

 

Ўсяму ў жыццi мiнае зорны час,

Калi духоўнага душы хапае хлеба,

Касцер кахання каб ў душы не згас,

Яму пяшчоты, нiбы дроў, даволi трэба.

 

Каб полымя палала у кастра,

Каб ён бясконца мог гарэць i быць гарачы,

Душы няспынна хочацца дабра,

Касцёр не зможа саграваць душу iначай.

 

Касцёр палае радасна заўжды,

Як слабы ветрык яму шчыра памагае,

Ад буры прыйдзе горкi час бяды,

Касцёр кахання надта шпарка затухае.

 

Касцёр гарыць цудоўней у цiшы,

Як шчодрым сэрцам дараваць яму пяшчоту,

Павек каханне будзе жыць ў душы,

Ад поплу шэрага не след цярпець маркоту.

 

Няхай гараць цудоўныя кастры,

Калi кахання цуд дзiвосны напаткаўся,

Не ведаць лепш зусiм благой пары,

Каб ад кахання толькi попел заставаўся.

 

17.12.1994

 

Home Page

 

458     АБ ВЕЧНАСЦI

 

Няма нiчога вечнага на свеце,

Таму раней i не было Зямлi,

Як час прыйшоў, стварыцца каб планеце,

Шляхi яе да Сонца прывялi.

 

Чароўная планета утварылась,

Яна паўстала хутка з небыцця,

Жыццё на ёй адразу зацяплiлась,

Бо склалiся умовы для жыцця.

 

I з тых часоў жыццё iдзе бясконца,

Яго Прырода зачала сама,

Але нiчога вечнага пад Сонцам

Нiколi не было, цяпер няма.

 

Ўсё, што калiсьцi свой пачатак мела,

Жыве або iснуе пэўны час,

Прыйдзе пара, жыццё пакiне цела,

Цi iснае мiнулым стане ўраз.

 

Зямля – як цуд, ды вечнаю не будзе,

Хаця рэсурс вялiкi у яе,

Таксама пойдзе у нябыт, як людзi,

Пакiне толькi атамы свае.

 

Няма нiчога вечнага на свеце,

Бо вечнага зрабiць нiхто не змог,

Змяняецца бясконца ўсё ў сусвеце,

Заўсёды вечны i нязменны Бог.

 

18.12.1994

 

Home Page

 

459     ПАДАБЕНСТВА

 

У душы пачуццяў ўсiх вытокi,

Каб душу другую адчуваць,

Непатрэбна нават слоў высокiх,

I без слоў мажлiва размаўляць.

 

Бо душа патрэбна чалавеку,

Каб стварыць пачуццi для яго,

Даравана Богам ўсiм адвеку,

I таму нам даражэй ўсяго.

 

Як душа пяе адметным тонам,

Зразумела добра можа быць

Той душы, гучыць што камертонам,

З ёй заўсёды лёгка гаварыць.

 

Ды, як душы розныя збяруцца,

Iм агульнай мовы не знайсцi,

Бо дабром не ў стане адгукнуцца,

Лепш шляхамi рознымi iсцi.

 

Душу цяжка зразумець другую,

Бо вядома – кожнаму сваё,

Вельмi ясна, без праблем, адчую,

Як у iншых душах ёсць маё.

 

На душы цудоўна i прыгожа,

I без слоў бяжыць размовы нiць,

Як душа падобна, яна можа

З iншаю пяшчотна гаманiць.

 

18.12.1994

 

Home Page

 

460     ПРЫГАЖОСЦЬ ПРЫГАЖОСЦI

 

Прырода ўсё прыгожым утварыла,

Але iснуе вельмi шмат прычын,

Каб вылучыць яе вянец i дзiва

З ўсёй прыгажосцi: прыгажосць жанчын.

 

Глядзець прыемна на лясы i горы,

На рэчку з залатым пяском на дне,

На белы парус у блакiтным моры,

Ды на жанчын глядзець прыемней мне.

 

Птушыны спеў люблю пачуць на золку,

Калi вясною гнёзды птушкi ўюць,

Рулады льюцца дзiўныя без змоўку,

Ды лепей спеў жаночы мне пачуць.

 

Гляджу на свет i радасць адчуваю,

Як сонца кiне прамянi наўкол,

I шчасце грудзi мне перапаўняе,

Ды радасней жаночая любоў.

 

Ўначы ў нябёсах ярка зоркi ззяюць,

Як на далонi, блiзенька ляжаць,

I сэрцам я iх побач адчуваю,

Ды поплеч лепш жанчыну адчуваць.

 

Няма на свеце лепей прыгажосцi,

Чым прыгажосць чароўная жанчын,

Мо, погляд мае процiлеглы хтосьцi,

Але для спрэчкi не знайсцi прычын.

 

18.12.1994

 

Home Page

 

461     БЫЦЬ ЧУЛЛIВЫМ

 

Спазнiлася, не трэба спачування,

Няўтульна мне ад спачувальных слоў,

З душы зляцела палкае каханне,

Як восенню пажоўклы лiст з дубоў.

 

Вясною сэрца грэла спадзяванне,

Але да зоркi не дастаць рукой,

Магло цудоўна расквiтнець каханне,

Бо ў сэрцы быў бясконцы неспакой.

 

Ды ты адказу хуткага не дала,

I я працяглы час пакутаваў,

Другiх дзяўчат было вакол нямала,

Ды толькi сваю любую кахаў.

 

Каханне не даруе асалоду,

Калi на сэрцы крыўда ад яго,

Душа зазнае толькi боль i шкоду,

Каханне без адказу горш ўсяго.

 

Раней не падышло, а сёння мiла,

Цяпер сама наводзiш ты масты,

Пайшло каханне, нiякая сiла

Ўжо не адродзiць больш час залаты.

 

Каб у каханнi быць заўжды шчаслiвым,

Пачуцце iншых трэба шанаваць,

Быць да яго пяшчотным i чуллiвым,

Яму каб жоўтым лiсцем не спадаць.

 

19.12.1994

 

Home Page

 

462     ПАДЫХОДЗIЦЬ ТАКАЯ

 

Душу уважлiва я слухаю сваю,

Раблю, бясспрэчна, як яна падкажа,

Калi на ростанях у роспачы стаю,

Альтэрнатыўны добры шлях пакажа.

 

I вельмi цяжкую праблему разрашыць,

I ў роздумах заўсёды дапаможа,

З такой душой на свеце надта лёгка жыць,

Дарадчыкам цудоўным мне быць можа.

 

Калi патрэбна, ёй заданне выдаю,

Адказу неадкладна не чакаю,

Душа сумленна зробiць працу ўсю сваю,

Заўжды адказ дакладны атрымаю.

 

Але душа – занадта тонкi iнструмент

I вымагае да сябе пяшчоты,

Ад крыўды i абраз псуецца ён ушчэнт,

Не можа простай выканаць работы.

 

Сваю душу, як зрэнку вока, берагу,

Але шмат рыфаў у жыццёвым моры,

Я зберагчы яе ад болю не магу,

Прыходзiцца ёй часам быць у горы.

 

Ды ўдзячны Богу я за добрую душу,

Хоць стрэс, як хваля, адыходзiць з часам,

Сабе душы нiколi iншай не прашу,

Якая ёсць, з такою будзем разам.

 

19.12.1994

 

Home Page

 

463     АПОШНI БОЙ

 

Край мой родны, Дняпра край i Сожа,

Дзе iскрылась у рэчках вада,

Дзе навокал было ўсё прыгожа,

Нечакана кранула бяда.

 

У вайну нацярпелiсь нямала,

Вось цяпер краю жыць бы ды жыць,

Але зноў нас спаткала навала,

Край мой родны у смутку ляжыць.

 

К нам чарнобыльскi попел спусцiлi,

Як на ворагаў, каб захапiць,

Ўсю прыроду вакол атруцiлi.

Як цяпер на сваёй зямлi жыць?

 

I нiхто не звяртае увагi,

Чаму доля такая у нас?

Чаму лёс вытварае зiгзагi,

I цi будзе яшчэ добры час?

 

Ўсё пытаннi, бясконца пытаннi,

I нiхто даць не хоча адказ:

Цi мы пройдзем па жудаснай гранi,

Або згiнем павольна, не ўраз?

 

Край мой родны! Што ж доля нямiла

Абышлася яшчэ раз з табой?

Божа! Дай i надзею, i сiлу,

Каб апошнi нам вытрымаць бой.

 

19.12.1994

 

Home Page

 

464     ЗIМОВЫЯ СОСНЫ

 

Многа сустракаў з табою вёсен,

Край мой, я далёка ад цябе!

Цуд прыгожых залацiстых сосен

Вельмi часта бачу толькi ў сне.

 

Дзе нi глянь, там лес стаiць зялёны,

Ўзiмку сосны здатны зелянець,

Голыя дубы, бярозы, клёны,

Сосны могуць ў непагадзь шумець.

 

Радуе краса душу i вока,

Лета можна назiраць зiмой,

Сосны падымаюцца высока,

Залатой аздоблены карой.

 

Сосны да спадобы беларусам,

Iх кароны дзiўныя люблю,

Бо зялёным лесам, як абрусам,

Сосны упрыгожваюць зямлю.

 

Мне прыемна быць ў зiмовым лесе,

Дрэвы спяць працяглаю зiмой,

Сосны шаты ўзнялi ў паднябессе

I гамоняць цiха мiж сабой.

 

Нiбы цуд, натхняе выгляд сосен,

Яны здатны жыць i ў халады,

Каб ў душы лунала радасць вёсен,

Яны здольны даць яе заўжды.

 

19.12.1994

 

Home Page

 

465     ПЕРШЫ ГЕНЕТЫК

 

Генетыка – навука веку,

Ды ведаюць даўно яе,

Бо зерне добрае адвеку

Жаданы ураджай дае.

 

Ды, каб насенне не звялося,

Патрэбны гены тых сартоў,

Якiх раней i не вялося,

Карысная другая кроў.

 

Бо як раслiны, так i людзi,

Як ад някемлiвых бацькоў,

Нашчадкаў добрых век не будзе,

Паўтораць падабенства зноў.

 

Пытанне, дасягнуць як мэту,

З далёкай паўстае пары,

Людзей ў краiну з ўсяго свету

Пачалi запрашаць цары.

 

Бо зразумелi: толькi праца

Майстроў не можа добрых даць,

Таму i лёд пачаў кранацца,

Як сталi мудрых запрашаць.

 

Здаўна генетыку заўсёды

Цанiлi лепей iншых спраў,

Каб не зрабiць народу шкоды,

Генетыкам Пётр Першы стаў.

 

19.12.1994

 

Home Page

 

466     ЦЯЖКАЯ ПРАЦА

 

Вымучваць непатрэбна слова,

Само яно як не iдзе,

Не можа скласцiся размова,

Не будзе думка ззяць нiдзе.

 

Як над радком паэт працуе,

Каб слова лепей адвастрыць,

Ды з неба голасу не чуе,

I вершу добраму не быць.

 

Нiбы рамеснiк, будзе словы,

Патрэбныя ў радкi, шукаць,

Ў душы паэта верш гатовы,

След толькi хутка запiсаць.

 

Знаходзiць працай можна рыфмы,

Ў радку шмат слоў перастаўляць,

Калi ў душы адчутны рытмы,

Не трэба нават слоў шукаць.

 

Бо, як струмень, збягаюць самi,

Iмгненна строяцца ў радок,

I ўраз становяцца вершамi,

Бяжыць бясконцы iх паток.

 

Як цяжкая паэту праца,

Нячутна музыкi ў душы,

Не трэба нават намагацца

Вымучваць кволыя вершы.

 

19.12.1994

 

Home Page

 

467     ЧЫСТАЯ ДУША

 

Якое хуткабежнае жыццё!

Гады мiльгаюць, як у коле спiцы,

I марным ўраз здарыцца набыццё,

Калi час прыйдзе колу супынiцца.

 

Жыццё iмклiва крочыць у фiнал,

Таму дабра збiраць зусiм не трэба,

Душу сваю каб кожны захаваў,

Надзённую дасць Бог скарынку хлеба.

 

Зусiм не у багаццi сэнс жыцця,

Не ў вопратцы, пiтве i нават ежы,

Сэнс у працэсе самаго быцця,

Каб кожны мог пашырыць ведаў межы.

 

Каб мудрасць кожны мог хутчэй пазнаць

I выбраць сабе лепшую дарогу,

Рабiць дабро i зла не прычыняць,

Звяртацца за парадай толькi к Богу,

 

Як дасягнуць шмат поспехаў ў жыццi,

Памножыць намагацца iх няспынна.

Бо прыйдзе смутны час ў нябыт пайсцi,

Патрэбна будзе толькi дамавiна.

 

Заўсёды праўда ў свеце ёсць адна,

Не след унiкнуць смерцi намагацца,

Каб чыстай мець заўжды душу да дна,

Ад лiшняга патрэбна адцурацца.

 

19.12.1994

 

Home Page

 

468     БЯСКОНЦАСЦЬ ФIЛАСОФII

 

Ўсе iсцiны адвечны на Зямлi,

Нiчога нельга выдумаць другога,

Яны павек такiмi i былi,

Бо да людзей iх сэнс прыйшоў ад Бога.

 

I новага не можа быць ў жыццi,

Хоць думка доўгi час яго шукала,

Нiчога нельга iншага знайсцi,

Бо ўсё ужо калiсьцi iснавала.

 

Шмат пакаленняў па жыццю прайшло,

Нязменныя ў адносiнах асновы,

Раней таксама, як цяпер, было,

Каханым кажам зноў такiя ж словы.

 

Найноўшай фiласофii няма,

I нават быць яе зусiм не можа,

Iнакшага шукаць ў жыццi дарма,

Хаця мадэлi i гучаць прыгожа.

 

Шмат думак ёсць, ды правiльна адна,

Хоць кожны лiчыць важнаю задачай

Пайсцi ў адзiнай iсцiне да дна,

Здаецца: ўсё павiнна быць iначай.

 

Таму i фiласофiя павек

Задачы мае, будзе жыць бясконца,

Пакуль iснуе ў свеце чалавек,

Ззяць будзе для яе ласкава сонца.

 

20.12.1994

 

Home Page

 

469     КАРОТКIЯ ВЕРШЫ

 

Задоўгi верш стамляе чытача,

I да канца ён верш не дачытае,

Бо галаву схiляе да пляча,

А потым паступова засынае.

 

Каб верш чытач мог цалкам прачытаць,

Павiнны вершы быць мiнiяцюры,

Каб не змаглi яго закалыхаць,

Мiж iм i вершам не паўстануць муры.

 

Павiнен верш кароткiм надта быць

I весцi чытача упарта к мэце,

Не зможа ўбок ён кнiгу адлажыць

I не засне над ёй нiколi ў свеце.

 

Павiнны думкi верша хваляваць,

Ў радках знайсцi патрэбна дапамогу,

Хутчэй каб цяжкi сум душы суняць,

I каб у сэрцы ўтаймаваць трывогу,

 

Каб радасць змог ад верша атрымаць,

Над вадамi зрабiць мог перамогу,

Каб вершы захацелася спяваць,

Каб у жыццi знайсцi сваю дарогу.

 

Таму люблю складаць кароткi верш,

Хачу быць чытачу заўжды карысным,

Парады ў iм заўжды ёсць перш-наперш,

Лягчэй знайсцi iх толькi ў вершы сцiслым.

 

20.12.1994

 

Home Page

 

470     НЯСМЕЛЫ

 

Я ад кахання дар утрацiў мовы,

Заблытаны як вузел развязаць?

Ў душы гатую зноў прызнання словы,

Ды не магу рашыцца iх сказаць.

 

Мо, мне ў праблеме хтосьцi дапаможа,

Нарэшце, словы ўзнёслыя скажу,

Хто за мяне зрабiць прызнанне можа,

Каб ад пакуты вызвалiць душу?

 

Маўчу працяглы час, гляджу упарта,

Хоць не магу далей ужо чакаць,

Кахаць ўпрыглядку любую няварта,

Няпроста для нясмелага кахаць.

 

Мне з сiламi пара хутчэй сабрацца,

Сказаць каб словы вечныя для той,

Ў якую лёс дазволiў закахацца,

Набыць каб радасць, шчасце i спакой.

 

Ды сумняваюсь доўгi час, бясконца,

Мо, на рамонках лепш паваражыць?

Рамонак жоўта-белы, нiбы сонца

Сказаў: «Так!» Ды задачу як рашыць?

 

Пакуль я сумняваўся i баяўся

Пяшчоты словы цяжкiя сказаць,

Мой сябра у каханнi ёй прызнаўся

I на вяселле запрасiў гуляць.

 

20.12.1994

 

Home Page

 

471     ПРЫЕМНЫ ЎСПАМIН

 

Iмчыцца час, i вельмi мне цiкава,

З табой што адбылося праз гады:

Жыццё к табе адносiлась ласкава

Цi перанесцi шмат прыйшлось бяды?

 

Цябе самааддана пакахала,

I ўспамiнаю свой iмпэт заўжды,

Табе б я лiст пяшчотны напiсала,

Не ведаю зусiм, паслаць куды.

 

А час юнацтва успамiнам вабiць,

Бо радасна было на свеце жыць!

Мiнулае прыгадваць позна, мабыць,

Ды любым сэрцу варта даражыць.

 

Таму бяжыць бясконцы цуд ўспамiнаў,

Гады ляцяць, ды думка не мiне,

Каб вiртуальны цуд мяне пакiнуў,

Не будзе ў чым спакой знаходзiць мне.

 

Было ў юнацтве вабным мiлаванне,

I буду ўспамiнаць яго павек,

Бо не прыйшло больш да мяне каханне,

Далей ты мой каханы чалавек.

 

Дае каханне мужнасць мне i сiлы,

Жыццёвы шлях ўжо да канца бяжыць,

Кахаць цябе я буду да магiлы,

Бо без кахання немажлiва жыць.

 

21.12.1994

 

Home Page

 

472     ЖАНОЧАЯ ЛЮБОЎ

 

Вясна! Пара чароўнага цвiцення,

I снег пялёсткаў кружыцца заўжды,

Мiнае прыгажосць ў адно iмгненне,

Але ў галлi растуць ужо плады.

 

Паволi сок жыццёвы набiраюць,

Ды трэба толькi трошкi пачакаць,

Плады, як зоркi дзiўныя, заззяюць,

Здалёк чырвоным золатам гараць.

 

Якая лепей, пiльна выбiраю:

Цi ў яблыкаў, цi ў кветак прыгажосць,

З пяшчотаю на кветкi пазiраю,

Ды добры смак ў пладоў заўсёды ёсць.

 

Адчуць прыемна непаўторны водар

I смак цудоўных спеючых пладоў,

Сапраўдную пазнаць каб асалоду,

Да яблык будзе большая любоў.

 

Былi каб прыгажосць i смак, i водар,

Не кветкi трэба белыя кахаць,

Душы нiколi не кранецца шкода,

Калi дзiвосны яблык спрабаваць.

 

Нiбы вясна, цудоўныя дзяўчаты,

Для доказу не трэба трацiць слоў,

З кахання ўраз скiдае спеласць краты,

Заўжды мацней жаночая любоў.

 

22.12.1994

 

Home Page

 

473     СIЛА КАХАННЯ

 

Каханне цалкам ўсё ў жыццi змянiла,

I зараз сам сябе не пазнаю:

Адкуль знайшлася велiчная сiла,

Што волю амаль знiшчыла маю?

 

Каханне – цуд, нязведанае дзiва,

Раней яго моц i ўявiць не мог,

Што на шляху, дзе ты прайшла iмклiва,

Пацалаваў бы след ад мiлых ног.

 

Чаму душу пяшчота залiвае

I хочацца заўжды ласкавым быць?

Ў вышынi рвецца кожны, хто кахае,

Дай крылы, i ў нябёсы ўраз ўзляцiць.

 

Душу каханне робiць вельмi шчырай,

Нiколi сцюжы ў ёй не можа быць,

Ў душы бясконцы i адвечны вырай,

Касцёр кахання полымем гарыць.

 

Ды з цягам часу ўсё ў жыццi мiнае,

Як поўнасцю касцёр кахання згас,

Яно душу ўжо больш не аздабляе,

Пяшчота згiне, злоснасць прыйдзе ўраз.

 

Калi бясконца ад кахання шчасны,

След пiльным быць, каб шчасце не прайшло,

Каб шчодра грэў яго касцёр нязгасны,

Адвечна для душы даваў цяпло.

 

22.12.1994

 

Home Page

 

474     КРАСОТА СПАСЁТ

 

На женщин посмотреть приятно

В их удивительной красе,

Объять нельзя, что необъятно,

Хоть привлекают страстно все.

 

Глядишь направо и налево,

И каждая – как ценный клад,

А попадётся королева,

Придётся посмотреть назад.

 

На женщин смотришь неизбежно,

Они прекрасны все по мне,

Но та, что улыбнётся нежно,

Бесспорно, нравится вдвойне.

 

Иду по улице и счастье

Приятно ощущаю вновь,

С души уходит прочь ненастье.

Ведь дарит красота любовь!

 

И если горесть иль сомненье

Гнетут на жизненном пути,

Чтобы улучшить настроенье,

Пешком по городу иди.

 

От грусти коль слабеют силы,

Заполнит душу суета,

Чудесно встретить женщин милых.

Спасти способна красота!

 

23.12.1994

 

Home Page

 

475     ДОБРЫ НАСТРОЙ

 

Жывем сярод людзей працяглы час,

I наш настрой ад iх залежыць будзе:

Цi добрым, або горшым стане ўраз,

Заўсёды на настрой ўплываюць людзi.

 

Вакол шмат адбываецца падзей,

I людзi iх удзельнiкi заўсёды,

Ды розныя уплывы ад людзей:

Адзiн з дабром, другi наробiць шкоды.

 

Цудоўны настрой будзе не заўжды,

Бясконцыя iснуюць перашкоды,

Але унiкнуць можна ад бяды,

Калi знайсцi прыемныя нагоды.

 

Страчаць не трэба сiлы ў барацьбе,

А з iншымi пакорна пагаджацца,

Бо настрой не залежыць ад цябе,

Ад iншых трэба лепш засцерагацца.

 

Шчаслiвым у самоце нельга быць,

Мець зносiны ў людзей парыў нязгасны,

Ад зносiн добры настрой не набыць,

Калi вакол цябе народ няшчасны.

 

Пакуль што iдуць шэрыя гады,

Нясе iх хутка ў вечнасць час iмклiвы,

Шчаслiвым будзе як народ заўжды,

I настрой будзе, кожны як шчаслiвы.

 

23.12.1994

 

Home Page

 

476     УСПАМIНЫ ДЗЯЦIНСТВА

 

Закрыю вочы i дзяцiнства бачу,

Як мацi нахiлялась нада мной,

Зямля як разрывалася ад плачу,

Калi фашыст пайшоў на нас вайной.

 

Як мацi нас ў вайну засцерагала

I сагравала ў халады сабой,

Усiх траiх жывымi захавала,

Было хоць вельмi цяжка ёй адной.

 

Як холадна i голадна мы жылi,

Бязлiтаснай была для ўсiх вайна,

Як людзi нас, бяздомных, прытулiлi,

Як горкi кубак пiць прыйшлось да дна.

 

Дамоў вялi ваенныя дарогi,

I мiрны час шмат абяцаў надзей,

Прыемна ўспомнiць шчасце перамогi

I шэраг светлых радасных падзей.

 

Цудоўна ў думках бачыць лес i рэчку,

Людзей, што поруч некалi жылi,

Ў мундзiрах бульбу, з бульбы перапечку,

Што ў рускай печы іншы раз пяклi.

 

Бягуць цяпер бясконцыя ўспамiны:

Як жылi, што здаралась, што было,

Якi цяжар спаткаўся для краiны,

Трывожнае мiнулае прайшло.

 

23.12.1994

 

Home Page

 

477     ПРАПАНОВА

 

Мне заўсёды прыемна з табой,

Як знайшлiсь мы у моры людскiм?

I я дзякую долi долi сваёй,

Што яе шлях быў добрым такiм.

 

Без цябе стала б пусткай зямля,

I не чуў бы спеў птушак ў садах,

Ты – адзiная доля мая,

Наш агульны цяпер будзе шлях.

 

Мы з табой будзем хораша жыць,

Нас чакаюць кахання гады,

Для цябе ўсё я згодны зрабiць,

Шанаваць цябе буду заўжды.

 

Праз жыццё пройдзем разам з табой,

Я нiколi не здраджу табе,

I шчаслiваю будзем сям'ёй,

Шчасце можна здабыць ў барацьбе.

 

Будзь маёю каханай, прашу,

З табой радасць змагу я знайсцi,

Ты цяпер саграваеш душу,

Па жыццю будзем разам iсцi.

 

«Так!» пачуць я жадаю ў адказ,

Без цябе стала б пусткай зямля,

Няхай стрэнецца наш зорны час,

Ты – адзiная доля мая!

 

24.12.1994

 

Home Page

 

478     АДКУЛЬ СУСВЕТ?

 

Здалёк прыгожа зоркi зiхацяць,

Як золата на чорным аксамiце,

Цудоўна поўны месяц назiраць

Цi ззянне сонца дзiўнага ў зенiце.

 

Складана надта створаны сусвет,

Адкуль ён, нам нiхто не растлумачыць,

Ў iм безлiч яркiх зорак i планет,

Вялiкi Боскi цуд прыемна бачыць.

 

Пытаннi непазбежна паўстаюць

У кожнага аб часе i прасторы:

Чаму дакладна зоркi так iдуць?

Хто iх трымае ў неаглядным моры?

 

Як утварыўся вечны рухавiк,

Якi ў сусвеце зоркi пасувае?

Бо кожны з нас да сталай думкi звык:

Рухавiкоў адвечных не бывае.

 

Пытанняў шмат, адказаў ўсё няма,

Нiколi у далейшым iх не будзе,

Шукаць пачатак Боскага дарма,

Хоць марна сiлы вытрачаюць людзi.

 

Сусвет адказ дакладны можа даць,

Якая сiла дзiўны цуд ўтварыла:

Як ноччу пiльна зоркi назiраць,

Ў iх Боская дакладна бачна сiла.

 

24.12.1994

 

Home Page

 

479     КУБАК ЛЮБАСЦI

 

Што лепей, чым каханне, можа быць!

Яго парыў магутны, нечаканы:

Учора мог яшчэ спакойна жыць,

А сёння, як ад хмелю, нiбы п'яны.

 

Цябе я поруч бачыў доўгi час,

Але душа халодная драмала,

Незразумела, сэрца як ураз

Агнём пякельным моцна запалала.

 

Не растлумачыць дзiўны феномен,

Як цуд пачуццяў створаны ў прыродзе:

Будзь кволы целам або супермэн,

Душу каханне знойдзе пры нагодзе.

 

Чаму твая бялявая каса

Так з розуму мяне няшчадна зводзiць?

Ты – прыгажосць мая, мая краса,

Кахаць цябе нiшто не перашкодзiць.

 

Каханне маладое – як вiно:

Саспее i даруе асалоду,

Як смак i водар набярэ яно,

Пераадолiць лёгка перашкоду.

 

Няхай, як ад вiна, бушуе кроў,

Каханне каб усе ў жыццi набылi,

Пяшчотна бераглi сваю любоў,

Заўчасна з кубка любасцi не пiлi.

 

25.12.1994

 

Home Page

 

480     ЖЫВЫЯ КВЕТКI

 

Чаму жанчыны надта любяць кветкi?

Iх пры нагодзе можна падарыць,

Душу iх не трывожыць сорам едкi,

Што ўсё жывое хоча ў свеце жыць.

 

Жывыя кветкi мне прыемна бачыць,

Як гарманiчны эталон красы,

Ды густ жанчын нiяк не перайначыць,

Таму зрывалi iх ва ўсе часы.

 

Як прыгажосць чароўная нялюба!

Бяссэнсна ў кветак забiраць жыццё,

Вянцу прыроды пагражае згуба,

Як смецце, кветкi пойдуць ў небыццё.

 

Букеты хоць жывымi называюць,

Для кветак ў небыццё гаротны шлях,

З пялёсткаў росы чыстыя збягаюць,

Як быццам слёзы на людскiх вачах.

 

Ад дзiўных кветак будзе асалода,

Калi яны квiтнеюць i расуць,

Чароўнай прыгажосцi вельмi шкода,

Ды за красу бясконца кветкi рвуць.

 

Люблю я назiраць жывыя кветкi,

Хачу ад iх натхненне адчуваць,

Хоць выпадак здарыцца можа рэдкi:

Сарву, ды лепш iх палка зберагаць.

 

25.12.1994

 

Home Page

 

481     ТРЫВАННЕ Ў КАХАННI

 

Мядовы месяц, месяц згоды,

I ў шалашы рай можа быць,

Як пройдуць першыя пяшчоты,

Становiцца няўтульна жыць.

 

Чаму вялiкае каханне

Ушчэнт руйнуецца ў быту?

Было цудоўным пачынанне,

Далей цяпер адзiн iду.

 

Iду разбiтым цяжкiм шляхам

I адчуваю боль ў душы,

Гляджу у будучыню з жахам,

Пакуль сумую без мяжы.

 

Шлях гокi можа паўтарыцца,

Як боль мiне, прыйдзе любоў.

Аднойчы цяжка памылiцца,

А як памылка будзе зноў?

 

Усе падобныя жанчыны:

I песцiць будуць, i скрыўджаць,

Таму лепш не шукаць прычыны,

Каб больш капрызы не трываць.

 

Было каб моцнае каханне,

Бясконца трэба дараваць,

Як хопiць сiлы на трыванне,

Магчыма шчасце атрымаць.

 

25.12.1994

 

Home Page

 

482     ПОЗНЯЕ КАХАННЕ

 

Серабро ўжо даткнулася скронь,

Хоць даўно прамiнула вясна,

Па-ранейшаму ў сэрцы агонь,

I хвалюеш ты толькi адна.

 

Ў жыццi восень ужо надышла,

I спадаюць гады, як лiсты,

Ды каханне шмат дорыць цяпла,

I даеш цяпло дзiўнае ты.

 

Лета вельмi халодным было,

Хаця грэла вясна не адна,

Але ўвосень жаданне прыйшло,

Быццам зноў к нам вярнулась вясна.

 

Здатна сонца i ўвосень свяцiць,

Калi ў золаце дрэвы стаяць,

Без кахання нярадасна жыць,

Хаця восень, не позна кахаць.

 

Як вясною каханне прайшло,

То другога магчыма чакаць,

Калi ўвосень заззяла святло,

Нельга радасць жыцця прапускаць.

 

Чым каханне спаткае пазней,

Тым чароўней для сэрца яно,

Асалода значней i мацней,

I цанней, як старое вiно.

 

25.12.1994

 

Home Page

 

483     АПОШНЯЕ КАХАННЕ

 

Апошнiя лiсты на ветры зiхацяць,

Праменьчык сонца ў золаце гуляе,

Пара мiнула ненавiдзець i кахаць,

Апошняе каханне дагарае.

 

Свой зорны час ўсяму спаткаецца ў жыццi,

I дрэва лiст вясною распускае,

Каб з iм адзiн этап жыццёвы свой прайсцi,

А восенню лiст жоўты ападае.

 

Так i ў людзей каханне полымем гарыць,

У вынiку яго iмпэт спрыяе,

Каб новае жыццё няўхiльна падарыць,

А потым нечакана ўраз згасае.

 

Трымаюцца ў галлi апошнiя лiсты,

Пажоўкнуць хутка, ападуць паволi,

Каханне ў душах прападае назаўжды,

I болей не вяртаецца нiколi.

 

Жыццё на схiле, восень позняя iдзе,

Аддаць каханне паспяшацца трэба,

Бо лета бабскае з сабою прывядзе,

Ад шчасця можна падымацца ў неба.

 

Агонь кахання здатны шчасце падарыць,

Бо на асеннiм ветры сагравае,

Ўсяму ў жыццi свой зорны час павiнен быць,

Апошняе каханне дагарае...

 

26.12.1994

 

Home Page

 

484     ПРОЦIЛЕГЛАСЦI

 

Чаму хвалюе твой прыгожы твар

I сэрца млее, як гляджу на грудзi?

Ў душы маёй запалымнеў пажар,

Не ведаю, далей са мной што будзе.

 

А позiрк твой падобны на вясну,

Але адкуль у iм такая сiла?

Душу ты абудзiла ада сну

I сэрца прыгажосцю пакарыла.

 

Цябе прыемна бачыць, хоць здалёк,

Бесперастанку ты жывеш ва ўяве.

Калi зраблю насустрач смелы крок,

Але не ў марах, а на самай справе?

 

Каханне нам заклаў у душы Бог,

Таму яно мацней магутнай сiлы,

Няма прычыны, каб зрабiць не змог,

Калi цябе папросiць голас мiлы.

 

Раней быў недаступны, як гранiт,

Мяне прымусiць не маглi сагнуцца,

Але ты прыцягнула, як магнiт,

I я хачу бязвольна прыцягнуцца.

 

Бясконца процiлегласць будзе жыць,

Пратон i электрон зусiм няроўны,

Дадатны да адмоўнага бяжыць,

К дадатнаму кiдаецца адмоўны.

 

26.12.1994

 

Home Page

 

485     ГУСТ СВАБОДЫ

 

Сябе як помню, быў, як птушка, вольны,

З такой душой, напэўна, нарадзiўся,

Меў непрыемнасць у перыяд школьны,

Бо халуём я стаць не пагадзiўся.

 

Любiць свабоду навучыла мацi,

Яна урокi волi мне давала,

Заўжды пра годнасць чуў ў бацькоўскай хаце,

Ад годнасцi пасля сцярпеў нямала.

 

Не па душы былi мне кампрамiсы,

Заўсёды быў я толькi радыкалам,

Нiколi не хаваўся за кулiсы,

А падстаўляў сябе няшчадным шквалам.

 

Не меў нiколi ад начальства ласкi,

Цярпеў за праўду, калi быў студэнтам,

Нiяк не мог трываць брахлiвай казкi,

Заўсёды быў мясцовым дысiдэнтам.

 

За праўду-матку ўсе няшчадна бiлi,

Але не адцураўся я ад волi,

Хоць падхалiмы надта не любiлi,

Ды ўсё ж не пажадаў iнакшай долi.

 

За iсцiну цярпеў ў жыццi даволi,

Не трэба мне за подласць нагароды,

Ад праўды не адмоўлюся нiколi,

Бо для мяне прыемны густ свабоды.

 

26.12.1994

 

Home Page

 

486     НЕСБЫВШАЯСЯ МЕЧТА

 

Улыбкой улыбнулась мне широкой,

И я уже не мог забыть тебя,

Зажглась чудесной звёздочкой далёкой

Любовь неукротимая моя.

 

Рубины губ – на них моё вниманье,

Волна волос прельщает золотых,

Грудь возбуждает страстное желанье,

Нельзя глаз с бёдер отвести крутых.

 

Хотя от глаз они одеждой скрыты,

Но вижу формы тела я душой.

О! Как прекрасны юные ланиты!

Тебя увидеть хочется нагой.

 

Желаю страстно я к груди прижаться

И нежно бёдра стройные ласкать,

Хочу до исступленья целоваться

И локоны игриво развевать.

 

Хоть тело для меня твоё желанно,

Ты, словно королева, хороша,

Но чувство во мне будит неустанно

Твоя, как скрипка, тонкая душа.

 

Моя душа в смятеньи и печали,

Минуло всё в потоке суеты,

Желания реальностью не стали,

А миражом несбывшейся мечты.

 

27.12.1994

 

Home Page

 

487     КАХАННЕ ДА ТРУНЫ

 

I нас калiсьцi горача кахалi,

Бо маладымi некалi былi,

Цяпер ужо няма каханых з намi,

Ў зямлю сырую любыя ляглi.

 

К старым жанчынам прыйдзе адзiнота,

Бо вельмi цяжка без каханых жыць,

Жыцця такога нават не ахвота,

Калi няма каму цябе любiць.

 

Жыццё iдзе, днi шэрыя, ўсе буднi,

I дзень за днём праносiцца дарма,

Ў душы халодна, як бывае ў груднi,

Жыцця як асабiстага няма.

 

Цяплом унукi шчыра саграваюць,

Пакуль у iх няма сваёй сям'i,

Пасля сваё каханне атрымаюць,

Мае пачуццi цалкам не прайшлi.

 

Варушыць памяць ўсе гады былыя:

Каханне, нiбы вiшнi цвет, цвiло,

Прыгожыя былi i маладыя,

Было, але быллём ўраз парасло.

 

Цяпер сваiх каханых ўспамiнаем,

Якiмi былi добрымi яны!

Так-сяк жывых i песцiм, i кахаем,

Ды мёртвых кахаць будзем да труны.

 

27.12.1994

 

Home Page

 

488     ГIСТОРЫЯ I ФIЛАСОФIЯ

 

Гiсторыi прыкметныя здарэннi

I вынiкi, што склалiся ад iх.

Адкуль прыходзяць да людзей iмкненнi?

Ва ўчынках чым кiруюцца сваiх?

 

Ва ўсе часы, як сёння, чалавеку

Пачуццi ў справах компасам былi,

Яны ў душы людзей жылi адвеку,

Ад самага стварэння на Зямлi.

 

Пачуццi фiласофiю складаюць,

Таму яна – соль моцная жыцця,

Дакладна, без праблем, адпавядае

Праявам чалавечага быцця.

 

Гiсторыя – як быццам з мыла пена:

Паднялася, заззяла, ўраз лягла,

А сутнасць фiласофii нязменна,

Яе асновы – моцная скала.

 

Празаiкаў багата i паэтаў,

Гiсторыю хто шчодра праслаўляў,

Ды творы цалкам канулi у Лету,

Нiхто нiколi iх не ўспамiнаў.

 

Аб вечным фiласофскi верш складаны,

Ў iм словы трэба у метал адлiць,

Ды густ i талент як паэту даны,

Верш, нiбы помнiк, у вяках стаiць.

 

27.12.1994

 

Home Page

 

489     СОНЦА Ў ДУШЫ

 

Паўстала сонца над зямлёю соннай,

Заззяла наваколле ад красы,

I стала флора цьмяная зялёнай:

Лугi пафарбавалiсь i лясы.

 

Вясёлкай дзiўнай заiскрылiсь краскi,

Няма цудоўней ранiшняй пары,

Багата разлiлось цяпла i ласкi,

Таму, што свецiць сонейка ўгары.

 

Як нечакана набягаюць хмары,

Ўжо цьмянасць больш не ўзрадуе вачэй,

Зноў радасць цешыць i ўзнiкаюць мары,

Калi засвецiць сонейка ярчэй.

 

Пад вечар, як пачнецца захад сонца,

I шэрымi ўсе фарбы стануць зноў,

Сум i туга душу гнятуць бясконца,

Знiкае i пяшчота, i любоў.

 

Спаткае ночы чорная навала,

Душа паплача горка i маўчыць,

Ды чорнае не вечна пакрывала,

Зноў сонечны праменьчык зiхацiць.

 

Заўсёды ў душах сонца няхай ззяе,

Вясёлкаю чароўнаю гарыць,

Душа ад шчасця ўвышыню ўзлятае,

Для iншых шчодра каб святло дарыць.

 

27.12.1994

 

Home Page

 

490     ЦЯЖКАЕ КАХАННЕ

 

Чаму начамi доўгiмi не спiцца?

Душу чаму згрызае цяжкi сум?

Калi засну, сон мне тужлiвы снiцца,

I роспач на душы ад горкiх дум.

 

Раней жыццё лагодна усмiхалась,

З усiх дзяўчат мяне ты выбраў сам,

Ўзаемна я адразу закахалась,

I шлях цудоўны адкрываўся нам.

 

Адна цяпер, таму зусiм не спiцца,

Бо нечакана лёс спаткала зло,

Хоць не было зусiм чаго журыцца,

Але ўбакi нас гора развяло.

 

Мо, я не так калiсьцi што зрабiла,

Але памылак ты не дараваў,

Цябе занадта горача любiла,

I вельмi палка ты мяне кахаў.

 

Давай яшчэ памiрымся з табою,

Каб у душу вярнулася цяпло,

Сплыве хай крыўда з быстраю вадою,

Нiколi сварак больш каб не было.

 

Кахання цуд, як быццам сонца ў небе,

Ды хмаркi яго будуць закрываць,

Грунтуецца на надта зыбкай глебе,

Таму так цяжка радасна кахаць.

 

28.12.1994

 

Home Page

 

491     УСПАМIНЫ ЖЫЦЦЯ

 

У памяцi жыццё перабiраю,

Памылкi ў чым сур'ёзныя былi?

Жыву як, як працую, як кахаю,

У шэраг ўсе гады жыцця ляглi.

 

Ўсё роўна для жыцця, якая праца,

Была б мажлiвасць грошы зарабляць,

Галоўнае – каб моцна закахацца

I каб цябе ў адказ маглi кахаць.

 

Бо нельга жыць на свеце без кахання,

Цудоўна, як яно агнём гарыць,

Бо не зазнае доля марнавання,

Крынiцай будзе радасць ў сэрцы бiць.

 

З прыемнасцю юнацтва ўспамiнаю,

Хаця яно далёка адышло,

Ад успамiнаў асалоду маю

I на душы прыемнае цяпло.

 

Ў юнацтве ўсё цудоўна i прыгожа,

Чароўнымi пачуццi могуць быць,

Каханне паўтарыцца яшчэ можа,

Юнацтва немажлiва паўтарыць.

 

У памяцi жыццё перабiраю,

Юнацкае не страцiў пачуццё,

Не памылiўся, цвёрда адчуваю:

Сiнонiмы – каханне i жыццё.

 

28.12.1994

 

Home Page

 

492     ХЛУСНЯ

 

Каб людзям iлжэсведкамi не быць,

Даў запавет Гасподзь нам на скрыжалi,

Ды людзi ўсё працягваюць грашыць,

Бо не прымаюць дадзенай маралi.

 

Вакол хлусня, адкрытая мана,

Прыняць сумленнасць не жадаюць людзi.

Няўжо, наш лёс – ўвесь час брахня адна?

Было раней такi, i далей так будзе.

 

Палiтыкi займаюцца хлуснёй,

I не гарыць агнём пад iмi глеба,

Палiтыка трымаецца на ёй,

Таму яна дзяржаве вельмi трэба.

 

I нават падабаецца хлусня,

Яна часцей прыемнаю бывае,

Яе выкарыстоўваюць штодня,

А праўда толькi горка абражае.

 

Калi заўсёды праўду гаварыць,

Па-iншаму душа не дазваляе,

Здаецца людзям, што пачаў хлусiць,

Сапраўднасцi нiхто не давярае.

 

Такiмi Бог адвеку нас стварыў:

Iлгаць, манiць, хлусiць не перастанем,

На барацьбу не трэба трацiць сiл,

Бо iншымi нiколi мы не станем.

 

29.12.1994

 

Home Page

 

493     БЕЛАРУСКАМУ НАРОДУ

 

Пераадолеў з часам перашкоду,

Здалёк вярнуўся на Радзiму я,

Каб i майму вялiкаму народу

Пачулася паэзiя мая.

 

Адчулi каб хутчэй сябе народам,

Каб расквiтнела родная зямля,

Мацнела б наша годнасць з кожным годам,

Аб тым пяе паэзiя мая.

 

Стварылi каб хутчэй сваю дзяржаву,

Нiколi не ўступалi каб ў Саюз,

Сваёй краiне здабывалi славу,

Каб патрыёт быў кожны беларус.

 

Любiлi каб, як мацi, сваю мову,

Маглi на ёй свабодна гаварыць,

Аб рускай мове не вялi размову,

Бо родную лепш песцiць i любiць.

 

Пачуццi зберагалi каб упарта,

Аддана каб iмкнулiся кахаць,

Бо без кахання нават жыць няварта,

Яго iмпэт патрэбна зберагаць.

 

Не згiнулi ў чарнобыльскай навале,

Народ яе тужлiвы кубак п'е,

Бяды падобнай болей не зазналi,

Аб гэтым вершы сцiплыя мае.

 

29.12.1994

 

Home Page

 

494     ЖЕЛАННАЯ ВЕСНА

 

Вместе с солнцем утром я не встану,

В сад окно не растворю весной,

Улыбаться милым перестану,

Буду иль землёю, иль травой.

 

Что прошло, мне кажется далёким,

Жизнь жестокой не была со мной,

Небо видел чистым и высоким

И садов цветение весной.

 

Всё в судьбе давалось слишком сложно

И невероятною ценой,

Но любовь, как сталь, была надёжна,

Не прошла далёкой стороной.

 

Что есть мочи, натянул удило,

Словно кони, быстрые года,

Угли у костра зола покрыла,

Впереди лишь мрак и темнота.

 

Но пока и в углях жар пылает,

У костра погасшего сижу,

Вечность ещё скромно ожидает,

Не хочу в неё и не спешу.

 

Может дать жизнь море наслаждений,

Ведь непредсказуема она,

Падает под ноги лист осенний,

Впереди желанная весна.

 

29.12.1994

 

Home Page

 

495     РАЗВIТАННЕ

 

Каханы быў, стаў непатрэбны,

I ў сэрца мне прынёс тугу.

Як за учынак твой ганебны

Я дараваць табе магу?

 

Бо не збярог святла кахання,

Казаў, што пакахаў павек,

Ды лёс iдзе да развiтання,

Ты – ненадзейны чалавек.

 

Хоць без цябе пагана будзе,

Ды як магу я жыць з табой?

Душа нiколi не забудзе,

Якой яе знiшчаў ганьбой.

 

Цанiць не ў змозе маю годнасць,

А без яе жыць не магу,

Чаму рабiў ману i подласць

I шчодра дараваў тугу?

 

Бязмежна я цябе кахала

I турбавалась за цябе,

Маёй пяшчоты не хапала,

Ты iншую знайшоў сабе.

 

А зараз болем ўраз напоўнiў

Мне сэрца нават цераз край,

Цярпення кубак перапоўнiў:

Да пабачэння i бывай!

 

30.12.1994

 

Home Page

 

496     ЛЕПШЫ ЎРАЧ

 

Гляджу i наглядзецца не магу

На прыгажосць чароўную прыроды,

Я захапленне сэрца зберагу,

Прырода – лекi ад любой нягоды.

 

Калi турботна вельмi на душы,

Працягла трэба назiраць прыроду,

Ў самоце добра пабываць ў цiшы,

Каб вылечыць хутчэй у сэрцы шкоду.

 

Бо ад красы прыемна на душы,

Не застаецца i слядоў пагрозы,

Спантанна ўраз складаюцца вершы,

Знiкаюць без праблемы крыўды слёзы.

 

Прырода лечыць лепей урачоў,

Перамагае цалкам перашкоду,

Да прыгажосцi палкая любоў

Душу натхняе, дорыць асалоду.

 

Краса прыроды! Ёй няма мяжы,

Чаруе дух ў любую пару года,

Я ад яе цяпло нясу ў душы,

Прырода – нам ад Бога нагарода.

 

Калi ў душы нязносна боль трымаць,

Як знойдзецца нязначная нагода,

Каб дапамогу хутка атрымаць,

Лепш, чым урач, здымае боль прырода.

 

30.12.1994

 

Home Page

 

497     АДШУКАЮ САМА

 

Як мне каханага знайсцi, не разумею?

Што заляцалiсь, не змагла iх пакахаць,

Бясконца сэрцайка ад хвалявання млее.

Няўжо ў жыццi мне шчасця больш не атрымаць?

 

Шукаю долю, як знайсцi цябе, жаданы?

Дзе мне сустрэць яго, зусiм не знаю я,

Жыву ў пакутах, сэрца ные, як ад раны,

Чаму такая доля горкая мая?

 

Гады мае ляцяць, як бегавыя конi,

I на душы трывожна вельмi, бо адна,

Бягу за шчасцем, ды стамiлась ад пагонi,

Ад слёз душу ссушыла ўжо амаль да дна.

 

Пара прыйшла кахаць, каго я пакахаю?

Каго жадаю, да таго не падыду,

Перажываць сваю бяду як, не ўяўляю,

Хаця па воласу чужую развяду.

 

Нясправядлiва часам доля да жанчыны

Чаму не можам самi пару выбiраць?

А, мо, таму, што Бог стварыў Адама з глiны,

А Еву ўжо з яго рабра пачаў ствараць.

 

Але няма чаго тужыць, хоць ёсць прычыны,

Калi каханне не кране лёс горкi мой,

Самотныя, як я, на свеце ёсць мужчыны,

Мне трэба шчасце адшукаць хутчэй самой.

 

30.12.1994

 

Home Page

 

498     ПАДАРУНАК

 

Дождж iдзе, ўсё наўкол залiвае,

Разам мы па гасцiнцу бяжым,

Парасону з сабою не маем,

Захавалiсь, пад дрэвам стаiм.

 

Дуб раскiнуў шырокiя шаты,

I здаецца: дажджу больш няма,

Быццам мы дабралiся дахаты,

Ты ка мне прытулiлась сама.

 

Ад дажджу крона добра хавае,

Саграваю цяплом сваiм я,

I пяшчотна цябе абдымаю,

Сiнявокая радасць мая!

 

Хутка дождж абмыў гразь з лiстоў дуба,

Што на iх у пагоду лягла,

Без дажджу пагражала iм згуба,

Ды вада жыццё дубу дала.

 

Дождж прайшоў, сонца свецiць прыгожа,

Праз галлё пасылае цяпло,

Дождж ў каханнi хай нам дапаможа,

Каб яно i ў нас чыстым было.

 

Мы iдзем па гасцiнцу, каханне,

Як вясёлка, у сэрцах гарыць,

Дождж i дуб нам спрыялi ў прызнаннi

I каханне змаглi падарыць.

 

31.12.1994

 

Home Page

 

499     СПАКУСА НА ЧУЖОЕ

 

Даўно мы мову матчыну забылi,

Яе каб зноў прыняць i палюбiць,

Патрэбна, каб, як песнi, вершы былi,

Каб шчодра радасць чытачу дарыць.

 

Каб шчыра палюбiць ад продкаў мову,

Каб роднай мовай кожны гаварыў,

Пабачыць трэба моцную аснову,

Каб лад адметны мовы любым быў.

 

Бо наша мова – чыстая крынiца,

I б'е яна спрадвеку ад зямлi,

Каб кожны ўдосталь мог з яе напiцца,

Нарэшце, беларусамi былi.

 

Каб людзi прыгажосць яе адчулi,

Над вершам трэба лепей працаваць,

На кожным кроцы родную каб чулi,

На жаль, пакуль слоў родных не чуваць.

 

А роднай мовы хто не паважае

Цi здолеў ужо добра прызабыць,

Паэзiю упарта хай чытае,

Хутчэй каб мову палка палюбiць.

 

Бо мова – скарб душы для беларуса,

I трэба яе песцiць i кахаць,

Хай пойдзе назаўжды ад нас спакуса

Чужою мовай толькi размаўляць.

 

31.12.1994

 

Home Page

 

500     НОВЫ 1995

 

Яшчэ адзiн пражылi цяжкi год,

Хоць родны край вайна не зачапiла,

Ды па-жабрацку зноў жыве народ,

Але маўчыць пакуль яшчэ, на дзiва.

 

Пры Сталiне чакалi камунiзм,

Галодныя былi, ды мелi пыху,

Вучылi сталiнiзм i ленiнiзм,

Цяпер аб iх нi духу, анi слыху.

 

Хрушчоў нас кукурузаю кармiў,

Ды досыта яе i не паелi,

Хаця кантроль татальны моцным быў,

Ды за гранiцу з радасцю глядзелi.

 

Нарэшце, Брэжнеў збудаваў застой,

Так-сяк нас нафтадолары кармiлi,

Сплыла iдэалогiя з вадой,

Капiталiзм усё мацней любiлi.

 

Як выйсце, дэмакратыя прыйшла,

Няма цяпер нi хлеба, нi iдэi,

Яна шмат непрыемнасцей дала,

Раскралi зберажэннi лiхадзеi.

 

Што прынясе яшчэ нам Новы год?

На падыходзе дзевяноста пяты,

Цi уздыхне з палёгкаю народ?

Ў магiле выпраўляецца гарбаты...

 

31.12.1994

 

Апошні верш     Home Page

 

 

 

Hosted by uCoz